محبوبه عبدالهی - استادیار حقوق خصوصی، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دزفول، دزفول، ایران

قراردادهای سپرده بانکی، به سه نوع قراردادهای سپرده قرض الحسنه پس انداز، جاری و سرمایه گذاری تقسیم می شوند. این سوال مطرح می شود که این قراردادها چه نوع عقدی هستند. آیا در قالب یکی از عقود معین می باشند و یا اینکه نوعی عقد غیرمعین و مشمول ماده 10 قانون مدنی هستند. در خصوص قراردادهای سپرده پس انداز و جاری، تحلیل قرارداد منعقده بین بانک و مشتری و مقررات بانکی، نشان می دهد که این قراردادها با ویژگی های ذاتی عقد قرض منافاتی ندارند اما آثاری که این قراردادها در روابط طرفین ایجاد می کنند بیش از عقد قرض است زیرا مقررات بانکی نیز حقوق و تکالیفی برای طرفین، پیش بینی کرده است. با توجه به تعریفی که حقوقدانان از عقد معین ارایه کرده اند، از آنجا که شرایط انعقاد و آثار این قراردادها در قانون، معین شده و اراده بانک و مشتری تاثیر چندانی در آن ندارد، نوعی عقد معین محسوب می شوند. در خصوص قرارداد سپرده سرمایه گذاری، به نظر می رسد این نوع قرارداد با هیچ یک از عقود شناخته شده حقوق مدنی تناسب ندارد اما بازهم از آنجا که شرایط و آثار این عقد، در مقررات بانکی آمده است، نوعی عقد معین محسوب می شود.

قرارداد سپرده بانکی، قانون عملیات بانکی بدون ربا، رابطه حقوقی بانک و مشتری، عقد معین