احمد رمضانی - کارشناش ارشد برنج مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
حمید ملاحسینی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر روش تهیه بستر روی مصرف آب و خصوصیات کمی و کیفی سه رقم برنج در قالب طرح آماری اسپلیت پلات در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی فزوه اجرا شد فاکتور اصلی روش تهیه بستر در سه سطح شامل 1- شله زدن با استفاده از تراکتور و کولتیواتور مزرعه با بازوهای ثابت (خیش چی) و به روش متداول در منطقه 2- تهیه زمین با استفاده از دستگاه پادلر با تراکتور چرخ آهنی باریک 3- متراکم کردن خاک با استفاده از غلتک و فاکتور فرعی رقم محلی برنج لنجان در سه سطح شامل ارقام سازندگی، زاینده رود و لاین شماره 2 می‌باشد. نتایچ تجزیه واریانس داده ها نشان داد که عملکرد دانه، تعداد دانه پر در خوشه، ارتفاع بوته، تعداد پنجه در کپه، تعداد روز تا 50 درصد گلدهی، رسیدگی کامل ، درصد ورس و میزان آب مصرفی تحت تاثیر روش‌های تهیه بستر قرارگرفتند و دارای تفاوت معنی داری در سطح احتمال 5 درصد بودند. ارقام مورد آزمایش نیز از نظر تعداد خوشه در متر مربع، تعداد دانه پر در خوشه، وزن هزار دانه، تعداد پنجه در کپه، دارای تفاوت معنی داری در سطح احتمال 5 درصد بودند. همچنین اثر متقابل روش در رقم بر تعداد خوشه در متر مربع،‌تعداد دانه پر در خوشه ، تعداد پنجه در کپه، ضریب تبدیل،‌تعداد روز تا 50 درصد گلدهی و میزان ورس در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود نتایج رتبه بندی میانگین عملکرد در سطح تیمارها به روش دانکن نشان داد که بیشترین عملکرد دانه متعلق به لاین 2 در روش غلتک بود و در این روش مصرف آب، میزان ورس بطور چشمگیری کاهش وگیاهان زودرس تر شدند. ولی استقرار نشاء ها با تاخیر انجام شد. لذا روش غلتک می تواند به عنوان یک روش جایگزین تهیه بستر به ویژه در اراضی با بافت متوسط در منطقه اصفهان توصیه شود.

برنج، روشهای تهیه بستر، شله‌زنی، غلتک زدن، عملکرد دانه، ارقام برنج