علیرضا مرجوی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
اکبر قندی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
داود افیونی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

شوری خاک و آب از عمده‌ترین عوامل محدود کننده رشد گیاهان در اغلب نقاط جهان و از جمله ایران است. از طرف دیگر به علت افزایش سطح زیر کشت، برای تامین نیاز غذایی روز افزون جوامع، استفاده از منابع آبهای با کیفیت نامتعارف از جمله آبهای شور غیرقابل اجتناب است. برای بررسی اثر شوری آب آبیاری بر ارقام جدید گندم، آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با آرایش کرت‌های یک بار خرد شده با سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل شوری آب آبیاری در سه سطح 4، 8 و 12 dS/m در کرت‌ اصلی و ارقام و لاین‌های گندم شامل شش رقم/ لاین که لاین‌ها شامل: V1 شماره2، V2 شماره 4، V3 شماره 7، V4 شماره 17، و ارقام شامل: V5 روشن و V6 شیراز در کرت فرعی بودند. در این آزمایش صفات عملکرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی و تعداد روز تا ظهور سنبله اندازه‌گیری و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر عامل شوری بر عملکرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی و تعداد روز تا ظهور سنبله در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بین لاین‌ها و ارقام تنها از لحاظ صفات عملکرد دانه و ارتفاع بوته تفاوت معنی‌دار وجود داشت. عملکرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی و تعداد روز تا ظهور سنبله با افزایش شوری آب آبیاری کاهش پیدا کرده‌اند. همچنین لاین‌های با شماره‌های 2، 4، 17 و رقم شیراز (به ترتیب با میانگین عملکرد 4278، 4163، 4078 و 3982 کیلوگرم در هکتار) بیشترین عملکرد را به خود اختصاص داده‌اند. لاین شماره 2 با درصد کاهش عملکرد کمتری نسبت به بقیه لاین‌ها و ارقام به ازای هر واحد افزایش شوری آب آبیاری از برتری بیشتری برخوردار بوده است و برای منطقه با شرایط آزمایش قابل توصیه می‌باشد.

شوری آب آبیاری، گندم، عملکرد دانه، صفات کیفی