سمانه محمدابراهیم زاده سپاسگزار - دانشجوی دکتری، گروه شیمی کاربردی، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران
شراره محسنی - استادیار، گروه شیمی کاربردی، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران

نقش مفید آنتی اکسیدان ها، در مقابل بسیاری از بیماری ها و فساد مواد غذایی که ناشی از فساد اکسایشی می باشد درسال های اخیر بسیار مورد توجه بوده است. در این بین آنتی اکسیدان هایی که مهار کننده رادیکال آزاد می باشند نسبت بهسایر آنتی اکسیدان ها اهمیت بیشتری دارند. که بررسی ظرفیت مهارکنندگی آنها موضوع بسیاری از تحقیقات و بحث هایعلمی می باشد. نظر به این که گیاهان، منبع آنتی اکسیدان های طبیعی می باشند، تحقیقات در این زمینه رو به افزایش است.در این پژوهش؛ برخی روش های موجود آزمایشگاهی، بررسی اثر آنتی اکسیدانی گیاهان قابل دسترس و پرکاربرد مرورخواهد شد. روش احیاء رادیکال آزاد (DPPH) و روش آنتی اکسیدان احیا کننده آهن (FRAP) به منظور مقایسه ظرفیت مهار رادیکال آزاد نمونه ها بررسی می شود، تا بتوان به اصول فنی و کاربرد هر یک پی برد. در ادامه اثر آنتی اکسیدانیگیاهان قابل دسترس و پرکاربرد و برخی گیاهان دارویی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. روش های شیمیایی که درتعیین ظرفیت آنتی اکسیدانی نمونه ها استفاده می شوند با وجود تمام معایبی که دارند، می توانند مفید واقع شوند. زیرا سادهو ارزان قیمت بوده و امکان مقایسه نتایج را فراهم می نماید. اما به هر حال نتایج بدست آمده از این روش های شیمیایی رانمی توان با نحوه عملکرد آنها در بدن قیاس نمود. زیرا بعضی از این روش ها در شرایطی غیر مشابه شرایط فیزیولوژیکی،مثلا از لحاظ pH فعالیت می کنند. در حال حاضر به رغم تنوع ترکیبات دارای خواص آنتی اکسیدانی، خلا بزرگی دراستفاده از آنتی اکسیدان های طبیعی به جای آنتی اکسیدان های سنتزی، احساس می شود. یا بر اساس مطالعات انجام شده،گیاهان دارای قدرت آنتی اکسیدانی خوب، در مقابل انواع سیستم ها اکسیداتیو بوده و به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعیمی توانند در صنایع غذایی و دارویی مورد استفاده قرار گیرند.

آنتی اکسیدان، مهار رادیکال آزاد، ترکیبات فنلی، گیاهان پرکاربرد، فلاونوییدها