حنانه شفاعت طلب دهقانی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی گروه مهندسی آب دانشگاه گیلان
مهدی اسمعیلی ورکی - استادیار سازه های آبی گروه مهندسی آب، دانشگاه گیلان
افشین اشرف زاده - استادیار منابع آب گروه مهندسی آب، دانشگاه گیلان

سرریزهای کنگره ای یکی از سازه های کارآمد بوده که به دلیل طول بیشتر در یک عرض مشخص، قدرت تخلیه دبی و نیز تنظیم سطح آب بالاتری را دارند. از جمله پارامترهای اثرگذار بر ضریب دبی جریان در سرریزها، وضعیت ارتفاع رسوب گذاری در بالادست آنها می باشد که در نتیجه آن عملکرد این سازه ها تحت تاثیر قرار می گیرد. در این پژوهش تاثیر افزایش تراز رسوب گذاری و تغییر هندسه بر ضریب دبی جریان و مقدار دبی عبوری از سرریزهای پلان کنگره ای- مستطیلی به صورت آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور آزمایش ها برای سه تراز رسوب گذاری در بالادست سرریز (30، 60 و 90 درصد ارتفاع سرریز) و بدون رسوب و با استفاده از دو سرریز پلان کنگرهای- مستطیلی انجام شد. مقایسه نتایج نشان داد که در دامنه HT/ P<0/175؛> 0/055 در هر تراز رسوب گذاری، با افزایش هد نسبی کل، ضریب دبی روند کاهشی داشت. همچنین با افزایش تراز رسوب گذاری تا 90 درصد ارتفاع سرریز، به طور متوسط، ضریب دبی جریان 13 درصد کاهش یافت. بررسی نتایج حاصل از تاثیر هندسه سرریز بر تغییر ضریب دبی جریان حاکی از آن بود که با افزایش عرض سیکل در دو هندسه مورد بررسی با کاهش تاثیر طول موثر تاج سرریز به دلیل توسعه نواحی تداخلی سفره های ریزشی جریان در سرتاسر طول تاج، در ترازهای رسوب گذاری 30، 60 و در شرایط بدون رسوب از عملکرد سیکل های سرریز کاسته می شود اما در تراز رسوب گذاری 90 درصد با کم شدن این نواحی، افزایش عرض سیکل منجر به بهبود عملکرد سرریزهای پلان کنگرهای- مستطیلی می گردد.

سرریز کنگره ای، رسوب گذاری، ضریب دبی جریان، سفره های ریزشی جریان، سازه هیدرولیکی