عزیز جوانپورهروی - دکتری فلسفه محض، عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز
آسیه حسین زاد - دانشجوی دکترای روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آ.غ

نفس پدیده عجیبی است. هر کس آن را بشناسد، خدای خود را قیلا شناخته است. تمام وجود آدمی بر نفس استوار است. یکی از مهمترین اصول عقاید ادیان آسمانی اصل اعتقاد به معاد است و در واقع این اصل ارتباطی نزدیک با مسیله تجرد نفس انسانی دارد، چرا که اگر وجود نفس بعنوان یک جوهر مجرد که بعد از زوال بدن بتواند باقی بماند، ثابت نشود، بحث از معاد بیمعنا خواهد بود. نفس انسان پس از مرگ به حیات خود ادامه میدهد و منازلی را طی میکند. به دلیل اهمیت مسیله تجرد نفس، در این جستار برآن شدیم به روش کتابخانه ای و توصیفی تطبیقی ادله ی ارایه شده ی دو اندیشمند بزرگ اسلامی ابن سینا و غزالی برای اثبات تجرد نفس انسانی را، به دقت بررسی کرده و به شباهت های زیاد موجود در نظرات آنان اشاره کنیم. ضمن اینکه غزالی با وجود پذیرش همه براهین خود گاهی این براهین را نقد نیز کرده است.

تجرد، نفس، انسان، ابن سینا، غزالی