بررسی جایگاه ادبی شرح ابن میثم بحرانی بر نهج البلاغه

ابن میثم بحرانی از بزرگان شیعی فقه، فلسفه، کلام و ادب قرن هفتم است. شرحی که وی بر کتاب ارزشمند نهج البلاغه نوشته است از شروح مهم و جامع به شمار می آید و بیشتر شارحان نهج البلاغه پس از ابن میثم، در شروح خود به آن اشاره و از آن استفاده کرده اند. برخی به سبب تخصص زیاد ابن میثم در علم کلام و نگارش کتاب مشهور قواعد المرام ، شرح وی را یک شرح کلامی معرفی کرده اند، اما حقیقت آن است که این شرح علاوه بر اهمیت کلامی و فلسفی از جایگاه ادبی و لغوی نیز برخوردار است. این شرح یک مقدمه طولانی دارد که شارح در آن به توضیح مباحث لغوی و بلاغی پرداخته است و هدف خود را از نگارش چنین مقدمه ای، آشنایی مخاطب با مفاهیم و اصطلاحات به کار رفته در شرح بیان می کند. علاوه بر آن، اهتمام ویژه شارح در شرح واژگان نه جالبلاغه، بررسی ها و اشارات لغوی، بلاغی، صرفی و نحوی فراوان، همچنین استفاده از اشعار، امثال و کلام عرب در شرح را می توان از ویژگی های ادبی این شرح دانست. این مقاله با استخراج نمونه هایی از این شرح به تبیین جایگاه ادبی آن پرداخته است.

Keywords:

ابن میثم , شرح نهج البلاغه , جنبه های ادبی