هژیر محمدی - دانشگاه زنجان
خالق احمدی - دانشگاه زنجان

در طول کواترنر آب وهوای ایران شاهد نوسانات اقلیمی زیادی بوده است. نواحی شمال غرب ایران دارای ارتفاع زیادیمیباشد و ازلحاظ بارشی بعد از شمال کشور رتبه ی دوم را به خود اختصاص می دهد. شواهد ژیومورفولوژی یخچالی ازمهم ترین آثاری هستند که تحولات اقلیمی گذشته و تغییرات آینده را میتوان بر اساس آن پیش بینی کرد. حوضه بلبرازجمله مناطقی میباشد که در طی کواترنر تحولات یخچالی مشهودی داشته است. آثار یخچالی و خط تعادل آب و یخدر منطقه موردنظر با تکیه بر آمار 9 ایستگاه اقلیمی و با استفاده از نرم افزارهای ،Global mapper ، Arc GIS،Excel و همچنین نقشه ی هم دما و همبارش حال و گذشته ترسیم شده است. جهت بررسی ارتفاع کف سیرک های منطقه موردنظر به وسیله ی نرم افزار Arc GIS سمپل گرفته شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از رابطه ها، مقدار تغییر بارش و دما را درگذشته به ترتیب 310 میلی متر و 12 درجه سانتی گراد نسبت به حال نشان می داد.دریاچه زریوار نیز در امر بارش و دما همچون خزر در نوار شمالی البرز تاثیرگذار بوده است. نتایج حاکی است، که خطتعادل آب و یخ درگذشته در ارتفاع بالاتری از ارتفاع خط هم دمای 5 درجه و منطبق با خط هم دما 0/5- درجه سانتی گراد و ارتفاع 1731 متر از سطح دریا بوده است.

کواترنر، برف مرز، رایت، بلبر، هم دما و همبارش