مسعود جلالی - استادیار آب وهواشناسی دانشگاه زنجان
سیدمهدی دوستکامیان - دانشجوی دکتری آب وهواشناسی
اله مراد طاهریان زاد - دانشجوی کارشناسی ارشد آب وهواشناسی

یکی از مهمترین عوامل اساسی تشخیص نواحی طبیعی کره زمین عناصراقلیمی می باشد، در بین عناصر اقلیمی بارش از اهمیت بسیارزیادی برخوردار میباشد. بارش حیاتیترین عنصر اقلیمی است که تقریبا تمامی ابعاد حیات در کره زمین را تحت تاثیر خود قرار میدهد وبصورت مستقیم یا غیر مستقیم در فعالیتهای مختلف انسانی مشهود و محسوس است. این عنصر اقلیمی طی زمان های و دوره های مختلف دارای تغییرات زمانی ومکانی فراوانی بوده است. از این رو در این مطالعه که به بررسی تغییرات زمانی و مکانی بارشهای بهاره ایران پرداخته شده است، از سه پایگاه داده استفاده شده است. بخش اول شامل 1434 ایستگاه پایگاه اسفزایی در دانشگاه اصفهان و پایگاه دوم و سوم به ترتیب شامل 563 و 340 ایستگاه بوده است. بعد از تشکیل پایگاه داده روزهای بارش فراگیر بهاره ایران (روزی با بارش یک میلیمتر و بالاتر، حداقل دو روز توالی و 50 درصد پوشش بدون پیوستگی مکانی) استخراج و سپس به روش کندال اصلاح و توزیع مکانی روند بارش های بهاره ایران برآورد شده است. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین بارش بهاره منطبق بر نواحی شمال غربی، غربی، جنوب غربی، نوار شمالی البرز و سواحل دریای خزر بوده است. همچنین بیشترین مقدار ضریب تغییرات مکانی بارش در نواحی جنوبی کشور به حداکثر مقدار خود و در نواحی شمالغربی ایران به کمترین مقدار ضریب تغییرات رسیده است. این در حالی است که بارشها طی دوره مورد مطالعه از روند کاهشی دراکثر نواحی کشور برخوردار بوده اند.

بارش های بهاره،روش کندال، روند کاهشی، ضریب تغییرات، ایران