پژوهش تطبیقی: رویکردی نو در مطالعات علوم اجتماعی و انسانی

اگرچه تطبیق و اقتباس از دیگران در بین مردم و ملل مختلف دارای تاریخچه ای نسبتا طولانی است ولیکنپژوهش تطبیقی به عنوان یک پارادایم پژوهشی موضوعی کاملا جدید است. پژوهش تطبیقی به بررسی خردهسیستم های اداری، فنی، انسانی، ساختاری و فرهنگی نظام های مختلف اجتماعی (آموزشی، اقتصادی، سیاسی و ...)و مقایسه آنها با یکدیگر می پردازد. سوابق مطایعات تطبیقی به زمانهای باستان بر می گردد که به صورت دیدار ازکشورهای بیگانه با مقاود تجاری ، تبلیغاتی، نظامی و مذهبی و در موارد محدودی با مقاصد کنجکاوی و ارضاءحس کاوشگری صورت می گرفته است بطوری که مفاهیمی از این موارد در گزارش های سیاحان و مبلغان مشاهد میشود. ولی تحول علمی آن در حوزه های مختلف در قرن نوزدهم شروع شده است. پژوهش تطبیقی به عنوان یکی ازرویکرهای نوین در پژوهش ضمن برخورداری از اصول مشترک با سایر رویکردهای پژوهش دارای و یژگی هایمنحصر به فرد و به تبع چالش های خاص این حوزه است. این مقاله با بررسی تاریخچه و سیر تحول پژوهشتطبیقی آغاز می شود و با استفاد از نمونه های پژوهش های تطبیقی در حوزه های علوم اجتماعی بسط می یابد.این مقاله ضمن معرفی اهمیت پژوهش تطبیقی به بررسی رویکردهای معرف شناسی (اثبات گرایی، هرمنوتیک، وپدیده شناسی، نمونه ها، دیالکتیک، هولیزم، مدرنیسم) پرداخته و پس از آن روشهای منتج از معرف شناسی (رویکردتاریخی، علمی، اجتماعی، روش شناسی و رویکردهای فلسفی (روشهای استقراء وروش قیاسی هولمز) و ارتباط آن باپژوهش تطبیقی مورد بررسی قرار می گیرد.

Keywords:

پژوهش تطبیقی , رویکردها , اقتباس , تطبیق