زینب محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی
خلیل اله احمدوند - استادیار گروه الهیات دانشگاه رازی کرمانشاه

مطبوعات در جوامع امروزی، به دلیل گستردگی فعالیتشان و نقشی که در آگاهسازی افراد جامعه دارند، از اهمیت بسزایی برخوردارند. در این تحقیق توصیفی-تحلیلی به بررسی مسوولیت مدنی روزنامه نگاران پرداخته شد. برای تبیین این امر، با بیان مفهوم مطبوعات و بررسی اصل آزادی مطبوعات به تحلیل حدود و استثنایات این اصل، در قوانین موجود پرداخته شده و با بررسی نظریه های مختلف موجود در خصوص مبنای مسوولیت مدنی، نظریهء قابل اعمال در این حوزه مشخص شده است. در هر جامعه ای قانونگذار قوانین و مقرراتی را با توجه به عرف، فرهنگ، ارزشها، آداب و رسوم آنها مقرر نموده است و تخلف از آنها تقصیر مطبوعات محسوب و موجب تحقق مسیولیت مدنی برای آنها میشود. در این راستا منابع قانونی مطبوعات، مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به منابع آن، به بیان ارکان تحقق مسوولیت مدنی در مطبوعات پرداخته شد. اصولا خسارات وارد شده بر اشخاص توسط مطبوعات، زیانهای معنوی است. لذا ضمن تشریح نظرات مختلف در خصوص جبران خسارات معنوی، شیوه های جبران غیرمالی خسارت معنوی که در حقوق ایران پذیرفته شده است، تشریح گردیده است. در حقوق ایران، برای مدیر مسوول نشریه، فرض تقصیر شده است و مسوولیت یکایک مطالبی که در نشریه منتشر میشود، به عهده وی گذاشته شده است، ولی این مسوولیت، نافی مسوولیت سایر اشخاصی که سبب ورود خسارت شدهاند نیست. نظر اکثریت حقوقدانان در جبران خسارت زیانهای معنوی رفع و رجوع از طریق مسایل غیرمادی و اخلاقی است

مسیولیت مدنی، مطبوعات، روزنامه نگاران، حقوق ایران