عوامل تعیین کننده تراز تجاری در اقتصاد ایران

در این پژوهش عوامل تعیین کننده تراز تجاری ایران با استفاده از روش جوهانسون 1988 انگل و گرنجر 1987 فلیپس هانسن 1995 و AEDL پسران و شین 1997 در دوره 1338-1383 مورد بررسی قرار داده ایم برای این منظور میزان توانایی دو قیمت نسبی که بر اساس نرخ ارز موثر رسمی و نرخ ارز بازار موازی تعریف شده اند در تبیین نوسانات تراز تجاری را با یکدیگر مقایسه کرده ایم نتایج به دست آمده نشان می دهد که نرخ موثر رسمی قادر نیست رفتار تراز تجاری را بر حسب آزمون های هم انباشتگی اندازه و اهمیت آماری ضرایب آماره های تشخیصی و ثبات پارامترها به نحو رضایت بخشی تبیین کند اما استفاده از نرخ ارز حقیقی بازار موازی در الگوی تراز تجاری قادر است رفتار بلند مدت و کوتاه مدت تراز تجاری را در اقتصاد ایران بر اساس آزمون های هم انباشتگی و آماره های تشخیص به نحو مطلوبی توضیح دهد در واقع معیارهای برازش در الگوی بلند مدت و کوتاه مدت تراز تجاری به هنگام وارد کردن نرخ ارز بازار موازی به نحو قابل توجهی بهبود می یابد به بیان دیگر آنچه که تصمیم ها و جریان های تجاری را تحت تاثیر قرار داده هزینه فرصت واقعی نرخ ارز مبتنی بر مقدار آن در بازار موازی است در میان عوامل دیگر تاثیر گذار درامد شرکای تجاری ایران کمترین و درآمد داخلی بیشترین تاثیر را بر تراز تجاری داشته است طبقه بندی JEL;F32.F31.F14

Keywords:

تراز تجاری , نرخ ارز موثر رسمی , نرخ ارز بازار موازی , روش AEDL , پسران و شین , ثبات پارامترها