غلامرضا کشاورز حداد - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف
محمد میرباقری جم - پژوهشگر اقتصاد

علاوه بر تغییرات دما و شرایط جوی که عامل اصلی نوسانات فصلی تقاضای انرژی محسوب می شوند عوامل دیگری نظیر شوک های فصلی غیر قابل مشاهده بر نوسانات فصلی تقاضای انرژی تاثیر می گذارند همچنین غیر از عوامل اقتصادی قابل مشاهده نظیر قیمت و درآمد عوامل غیر اقتصادی همانند تغییر سابقه مصرف کنندگان و پیشرفت تکنولوژی و عوامل دیگری که قابل مشاهده نیستند بر روند اصلی تقاضای انرژی اثر می گذارند به کارگیری روش مدل ساختار سری زمانی STSM این امکان را می دهد که بتوان هر دو مولفه روند تصادفی و فصلی تصادفی را در تقاضای انرژی به منظور براورد صحیح کشش های درآمدی و قیمتی وارد و مدلسازی کرد سپس با استفاده از فیلتر کالمن با روش حداکثر راستنمایی براورد های ناریب پارامترهای تابع تقاضا محاسبه می شود در ایران برای اولین بار براورد تابع تقاضای گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری کشور با روش STSM انجام شده است در تابع تقاضای براورد شده مولفه روند مشاهده نمی شود ماهیت مولفه فصلی تصادفی بوده و کشش مصرف سرانه گاز طبیعی نسبت به دما -0/26 درصد براورد شده است کشش های بلند مدت قیمتی و درامدی نیز به ترتیب حدود 0/13-و0/17 درصد محاسبه شده است

تقاضای گاز طبیعی،نوسانات فصلی،روند اصلی و مدل ساختار سری زمانی