بهزاد خرمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت - ایران
علی اکبر خادم - دانشیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت – ایران
احمد افضل زاده - دانشیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت - ایران
محمدعلی نوروزیان - استادیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت - ایران

در این تحقیق، در فصل گلاب گیری حدود یک تن تفاله تر گل محمدی از قمصر کاشان تهیه و به مدت 10 روز در مقابل آفتاب خشک شد. در آزمایشگاه ماده خشک، پروتیین خام، خاکستر خام، چربی خام، ترکیب فنلی قابل استخراج، تانن کل، کلسیم و فسفر آن به ترتیب 96/0 ، 12/5، 6/5، 1/8، 2/7 ، 1/3، 1/1 و 0/1 درصد تعیین شد. قابلیت هضم، خوراک مصرفی و تعادل ازت چهار جیره آزمایشی حاوی تفاله گل محمدی، یونجه به نسبتهای 100:0 (شاهد)، 15:85، 30:70 و 45:55 با استفاده از چهار راس گوسفند نژاد شال بالغ در قالب طرح چرخشی در زمان تعیین گردید. تفاوت قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی و ماده خشک مصرفی معنیدار نبود. در سطوح بیشتر از 30 درصد تفاله گل محمدی قابلیت هضم پروتیین کمتر بود .(P< 0/05) تعادل ازت در جیرههای شاهد و حاوی 15، 30 و 45 درصد تفاله گل محمدی، به ترتیب 3/1، 2/6، 1/4 و 1/1 گرم در روز برآورد شد که تفاوت آنها معنیدار بود .(P< 0/05) تجزیهپذیری موثر ماده خشک و پروتیین خام با سرعت عبور دو درصد به ترتیب 68/5 و 67/8 درصد بود. با توجه به این نتایج به نظر میرسد بتوان ازتفاله گل محمدی به عنوان بخشی از علوفه جیره نشخوارکنندگان استفاده کرد

تجزیه پذیری، تعادل ازت، تفاله گل محمدی، قابلیت هضم، نشخوارکنندگان