پروین سعیدی - کارشناس ارشد فیزیولوژی دام، گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز،ایران
صالح طباطبایی وکیلی - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز، ایران
سمیه سالاری - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز، ایران
خلیل میرزاده - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز، ایران

به منظور بررسی اثر افزودن سیاهدانه به جیره در عملکرد، پاسخ ایمنی و برخی فراسنجههای خونی، از 192 قطعه جوجه یکروزه سویه راس 308در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار، چهار تکرار و دوازده مشاهده در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح افزایشی صفر (تیمار شاهد)، 0/4، 0/8 و 1/2 درصد سیاهدانه بود. در دوره رشد و کل دوره پرورش، وزن بدن در پرندگانی که جیره حاوی 0/4 و 0/8 درصد سیاهدانه مصرف کردند، بیشتر از پرندگان شاهد بود .(P<0/05) افزودن سیاهدانه به جیره اثری بر مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی در دورههای آغازین، رشد و کل دوره پرورش نداشت. وزن بورس فابرسیوس و تیموس در پرندگانی که 0/4 و 0/8 درصد سیاهدانه در جیره خود دریافت کردند، بیشتر از پرندگان شاهد بود .(P<0/05) وزن کبد در پرندگان مربوط به تیمار 0/4 درصد سیاهدانه بیشتر از شاهد بود .(P<0/05) افزودن سیاهدانه به جیره باعث کاهش معنادار غلظت گلوکز، تریگلیسرید، کلسترول و LDL و افزایش میزان HDL سرم خون شد .(P<0/05 ) در پرندگانی که در جیره خود سیاهدانه دریافت کردند تعداد گلبولهای سفید افزایش و نسبت هتروفیل: لنفوسیت کاهش یافت .(P<0/05 ) توان آنتی اکسیدانی تام پلاسمای خون در پرندگانی که 0/4 و 0/8 درصد سیاهدانه دریافت کردند، بیشتر از شاهد بود .(P<0/05) بهطور کلی، استفاده از سیاهدانه تا سطح 0/8 درصد در جیره، ضمن بهبود عملکرد، فعالیت سیستم ایمنی و توان آنتیاکسیدانی تام خون جوجههای گوشتی را افزایش میدهد

جوجه گوشتی، سیاهدانه، عملکرد، کلسترول، هتروفیل