محمد یزدانی - دانشجوی دکتری زراعت ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، آذربایجان شرقی –ایران
همت اله پیردشتی - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ، مازندران –ایران
محمدعلی اسماعیلی - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ، مازندران –ایران
محمدعلی بهمنیار - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ، مازندران –ایران

برای بررسی اثر بقایای گیاه توتون بر جوانه زنی و رشد اولیه کلزا، این آزمایش در آزمایشگاه و گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1386 به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عصاره بقایای ریشه و ساقه دو رقم توتون ویرجینیا و باسما با غلظت های صفر، 40 و 80درصد به کار برده شدند. اثر عصاره توتون بر سرعت و درصد جوانه زنی ، طول ریشه چه و ساقه چه کلزا در آزمایشگاه وطول ریشه و ساقه ، نسبت ریشه به ساقه ، وزن خشک گیاه ، سطح برگ ، درصد ظهور اولیه ، شاخص بنیه گیاهچه و محتوی کلروفیل کلزا در شرایط گلخانه معنی دار شدند. در بررسی آزمایشگاهی مشخص شد که ، عصاره ریشه ویرجینیا به دلیل دارا بودن میزان بالاتری از آلکالوییدها بیشترین وساقه باسما کمترین تاثیر را در درصد جوانه زنی و طول ریشه چه در بذور کلزا داشتند. در بررسی گلخانه ای میزان کاهش وزن خشک و محتوی کلروفیل گیاهچه کلزا نیز در حضور عصاره های 80درصد ریشه توتون ویرجینیا بیش از سایر عصاره ها بود. غلظت 80 درصد عصاره ریشه باسما و عصاره ریشه و ساقه ویرجینیا به طور معنی داری طول ریشه چه را کاهش داد.طول ساقه چه کلزا نیز در حضور غلظت 80درصد عصاره ریشه باسماو غلظت های 40 و 80درصد ساقه ویرجینیا به طور معنی داری کاهش یافت . همچنین ، افزایش غلظت عصاره سبب کاهش سطح برگ گیاهچه کلزا گردید. دربین صفات ، سرعت جوانه زنی همبستگی بالایی با درصد جوانه زنی و شاخص بنیه گیاهچه داشته است . بنابراین ، این بررسی حاکی از اثرات بازدارنده عصاره آبی ارقام توتون مخصوصا تیپ غربی بر رشد گیاهچه کلزا بوده و این موضوع توجه به اصول صحیح مدیریت آنها در تناوب را روشن می سازد.

آللوپاتیک ، توتون ، جوانه زنی ، کلزا، عصاره آبی