مدل سازی اثر زمان اعمال تنش شوری محیط ریشه بر عملکرد گیاه کلزا

پاسخ گیاه کلزا به تنش شوری محیط رشد ریشه ، به طور قابل توجهی به مرحله رشد گیاه وابسته است . این مطلب در اکثر پژوهش های مربوط به شوری مورد غفلت واقع گردیده و آزمایشات مربوط به شوری براساس فرض یکسان بودن آستانه تحمل گیاه طی کل دوره رشد، طراحی شده و تنها یک آستانه کاهش برای هر گیاه ارایه شده است . بررسی کمی پاسخ گیاه کلزا (رقم Option500) به تنش شوری طی دو آزمایش کاملا متفاوت انجام گرفت . در آزمایش نخست ، گیاه از ابتدا تحت تنش شوری بود. حال آنکه در آزمایش دوم ، گیاه تنها در مرحله آخر رشد خود تحت تنش قرار گرفت . بدین ترتیب آزمایش ها با یک تیمار غیرشور و هشت تیمار با شوری های سه ، پنج ، هفت ، نه ، 11، 13، 15 و 17 دسی زیمنس بر متر که از منبع آب شور طبیعی دریاچه حوض سلطان قم تامین شده بود، در یک خاک شن لومی انجام گرفت . به منظور کمی کردن اثر شوری در هر یک از دو آزمایش ، مقادیر عملکرد نسبی دانه در شوریهای مختلف ، با استفاده از مدل های ماس و هافمن ، ونگنوختن و هافمن ، دیرکسن و همکاران و همایی و همکاران برآورد و پارامترهای مورد نظر به دست آمد، سپس مقایسه مدل ها با استفاده از پنج آماره کمی انجام شد. برازش مدل های مختلف بر مقادیر اندازه گیری شده ، طی دو آزمایش نشان داد که مدل همایی و همکاران از دقت بیشتری نسبت به سایر مدل ها برخوردار است .

Keywords:

شوری آستانه , عملکرد نسبی , کلزا , مدل سازی , مراحل رشد