کورش وحدتی - دانشیار، گروه باغبانی ، پردیس ابوریحان ، دانشگاه تهران ، تهران –ایران
حسن بهرامی سرمندی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه باغبانی ، پردیس ابوریحان ، دانشگاه تهران ، تهران –ایران
سیامک کلانتری - استادیار، گروه باغبانی ، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی ، دانشگاه تهران ، کرج -ایران

رویان های خوب نمو یافته یک لاین رویان زای حاصل از لپه های نابالغ گردو (.Juglans regia L) که بر روی محیط کشت بلوغ (دارای 0/3درصد ژلرایت و دو میلی گرم بر لیتر آبسزیک اسید) رشد کرده بودند، انتخاب شدند. رویان های بدنی در معرض پیش تیمارهای سرما (به مدت یک ماه در تاریکی در دمای oC4-3)، روشهای مختلف خشک کردن (خشک کردن سریع ، آهسته و کامل ) و ترکیبی از این دو تیمار قرار گرفتند. این آزمایش براساس طرح کاملا تصادفی و در آزمایشگاه کشت بافت گروه باغبانی پردیس ابوریحان ، دانشگاه تهران در سال 1386 انجام گرفت . بعد از گذشت سه هفته ، رویان های بدنی جوانه زده از پیش تیمار سرما توام با خشک کردن انتخاب و برای رشد و نمو بیشتر، به شش محیط کشت DKW دارای مقادیر مختلف سوکروز، زغال فعال و غلظت های مختلف عناصر ماکرو انتقال داده شدند. میزان رشد گیاهک ها بعد از چهار هفته ارزیابی شد. فقط 26درصد رویان های بدنی نمو یافته فاقد پیش تیمار دارای ریشه و ساقه بودند، ولی 54درصد رویان هایی که پیش تیمار سرما دریافت کرده بودند، به گیاهک تبدیل شدند. در تیمار خشک کردن به صورت سریع ، آهسته و کامل به ترتیب 27، 37و 57 درصد رویان های بدنی جوانه زده دارای ریشه و هم ساقه بودند. تیمار نگهداری در سرما در ترکیب با خشک کردن کامل سبب بالا بردن درصد جوانه زنی رویان های بدنی تا 73درصدشد. افزودن زغال فعال و غلظت سوکروز همچنین کاهش غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف اثرمعنی داری روی رشد طولی ساقه نداشتند،ولی اثر چشم گیری روی رشد ریشه داشتند. بالاترین طول ریشه در محیط کشت پایه 2⁄1 DKW با 0/5درصد سوکروزو یک درصد زغال فعال مشاهده شد.

پیش تیمار، تبدیل به گیاهک ، جنین زایی ، سوماتیکی جوانه زنی ، گردو