ریوف سیدشریفی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل - ایران
میرناصر سیدی - مربی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل - ایران
محمد ضیغمی زاده - مربی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل - ایران

به منظور ارزیابی تاثیر مقادیر مختلف کود نیتروژنه بر کارایی مصرف کود و عملکرد دانه ارقام کلزا آزمایشی در سال زراعی 1386 به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد . کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، 50 ، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار ) به عنوان کرتهای اصلی و ارقام کلزا در سه سطح (کلاور، اوپرا و اوکاپی) در کرتهای فرعی قرار گرفتند . نتایج نشان داد که اثر رقم و سطوح نیتروژن بر عملکرد دانه، دانه در نیام، نیام در بوته، وزن هزاردانه، شاخص برداشت و ارتفاع بوته معنی دار گردید . اثر متقابل رقم در سطوح نیتروژن نیز برعملکرد دانه، دانه در نیام، نیام در بوته و ارتفاع بوته معنیدار گردید . مقایسه میانگین ها نشان داد که با افزایش سطح کودی عملکرد دانه افزایش یافت . بین ارقام مورد بررسی نیز تفاوت هایی از نظر عملکرد دانه وجود داشت، به طوریکه بیشترین عملکرد دانه به رقم اوپرا با عملکردی معادل 18 1 /تن در هکتار و کمترین آن به رقم اوکاپی با عملکردی معادل 78 0 /تن در هکتار تعلق داشت. مقایسه میانگینها نشان داد که بیشترین عملکرد دانه، دانه در نیام، نیام در بوته وارتفاع بوته در کرت هایی به دست آمد که رقم اوپرا با 150 کیلو گرم کود نیتروژن به کار گرفته شده بود . کمترین آنها نیز در کرت هایی بر آورد گردید که رقم اوکاپی بدون مصرف کود نیتروژن به کار برده شد . البته کاربرد 100 و 150کیلوگرم از کود نیتروژن در رقم اوپرا عملکرد دانه مشابهی داشتند. کارایی مصرف نیتروژن تحت تاثیر رقم، سطوح نیتروژن و اثر ترکیب تیماری رقم در سطوح نیتروژن معنی دار گردید . مقایسه میانگین ها نشان داد که با افزایش نیتروژن مصرفی کارایی کود کاهش یافت و بین ارقام از این نظر تفاوت هایی وجود داشت . حداکثر کارایی (26 5 /کیلوگرم بر کیلوگرم)، مربوط به کرتهایی بود که رقم اوپرا با سطح کودی 100 کیلوگرم در هکتار و حداقل آن (64 2 /کیلوگرم بر کیلوگرم) مربوط به کرتهایی بود که رقم اوکاپی با سطح کودی 150 کیلوگرم در هکتار به کار برده شدند.

راندمان مصرف نیتروژن، عملکرد دانه، کلزا، نیتروژن