حمید رهنمون - مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، تبریز ایران
فرید شکاری - دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان ایران
جلیل دژم پور - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، تبریز ایران
محمدباقر خورشیدی - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، تبریز ایران

به منظور ارزیابی برخی تغییرات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی بادام (Prunus dulcis Mill.) در شرایط تنش شوری و تعیین رابطه بین انباشت یونهای سدیم و کلر با این تغییرات، آزمایشی بر مبنای طرح آماریکاملا تصادفی با چهار سطح تیماری شامل؛ صفر(شاهد)، 25، 50 و 75 میلی مول بر لیتر نمک خالص کلرید سدیم طراحی و بین سالهای 1389 تا 1391 اجرا شد. ماده آزمایشی استفاده شده در این تحقیق بذر ژنوتیپهای سالم و بارده بادام رشدیافته در مناطق شور استان آذربایجان شرقی بود. این بذرها بعد از رشد و رسیدن به مرحله 20 15 برگی به مدت هشت هفته تحت تاثیر سطوح شوری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آستانه ظهور علایم سوختگی حاشیه ای در برگهای بادام با انباشت سدیم به میزان حداقل 11 9 میلیگرم بر گرم ماده خشک در ارتباط است.همچنین، مشخص شد که به موازات انباشت یونهای سدیم و کلر در برگ، میانگین محتوای معنی پرولین آزاد بهطور دار و با الگوی خطی از 37/7 در ژنوتیپهای بادام شاهد به 117/9 میکرومول بر گرم ماده تر در ژنوتیپهای تحت 75 میلیمول نمک افزایش مییابد.براساس نتایج بهدستآمده فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز با افزایش سطوح نمک روند افزایشی معنیدار داشت .(P≤0.05) همچنین، فعالیت آنزیم پراکسیداز تا سطح شوری 50 میلیمول افزایشی و در سطوح بالاتر کاهشی بود.

آسکوربات پراکسیداز، تنش، کاتالاز، کلرید سدیم، مناطق شور