مریم تاتاری - استادیار، بخش باغبانی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج، ایران
اصغر موسوی - استادیار، بخش اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، شهرکرد، ایران
پریسا مشایخی - کارشناس پژوهشی، بخش تحقیقات آب و خاک، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، اصفهان، ایران

به منظور ازدیاد رویشی پایه های نماگارد، سنتجولین A ،تترا و GF677 از طریق کشت قلمه، دو آزمایش جداگانه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی به اجرا درآمد. قلمههای نیمهچوبی در اواخر مرداد از پایههای مورد نظر تهیه شد ه و با غلظتهای صفر، 1500 ،2000 ،2500 و 3000 میلیگرم در لیتر IBA تیمار شدند. قلمهها در بستر کشت پرلیت و در گلخانه مجهز به سیستم مهپاش کشت شدند. در آذرماه قلمههای چوب سخت از پایههای مذکور تهیه و با IBA به غلظت های صفر، 2500 ،3000 ،3500 و 4000 میلیگرم در لیتر تیمار شده و در بستر کشت دارای پاگرما کشت شدند. پس از گذشت دو ماه، صفات تعداد و طول ریشه و نیز درصد ریشهزایی ثبت شد. نتایج نشان داد که قلمه های نیمه چوبی GF677 و پس از آن نماگارد و تترا بیشترین تعداد ریشه و بیشترین درصد ریشه زایی را داشتند. طول ریشه در این سه پایه اختلاف معناداری با یکدیگر نداشت. کمترین ریشهزایی متعلق به پایه سنتجولین A بود. غلظتهای 2000 ،2500 و 3000 میلیگرم در لیتر IBA مناسبترین غلظت برای قلمه های نیمه چوبی بود. قلمه های چوبی GF677 با تیمار 4000 میلیگرم در لیتر IBA بیشترین تعداد ریشه و درصد ریشه زایی را به خود اختصاص داد ند . قلمه های چوبی تترا اصلا ریشه زایی نشان ندادند. در کلیه پایه ها درصد ریشهزایی قلمههای نیمه چوبی بیش از قلمه های چوبی بود. بهطور کلی، استفاده از قلمه های نیمهچوبی پایههای مورد آزمایش و تیمار آنها با غلظت های 2000 و 2500 میلی گرم در لیتر IBAتوصیه میشود.

ایندول بوتیریک اسید، پایه رویشی، درختان میوه هستهدار، قلمه چوبی، قلمه نیمه چوبی