محسن سعیدی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
ماندانا آژند - کارشناس ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

در این تحقیق اثر محدودیت منبع روی عملکرد دانه 12 رقم مختلف جو (&ارس ، &افضل ، &جنوب ، &ریحان ، &زرجو ، &سرارود ، &صحرا ، &فجر 30& ، کارون ، &گرگان ، &ماکویی و &نصرت ) در دو سطح آبیاری شامل آبیاری در تمام مراحل رشدی براساس شرایط کشت آبی و تنش کم آبی پس از گرده افشانی به همراه چهار تیمار مختلف محدودیت منابع فتوسنتزی شامل حذف برگ پرچم، حذف برگهای زیرین برگ پرچم، حذف ریشک و حذف فتوسنتز سنبله از زمان گرده افشانی بررسی شد. هر چهار تیمار محدودیت منبع سبب کاهش معنادار عملکرد دانه، وزن هزاردانه و تعداد دانه در سنبله ارقام جو مورد بررسی شدند. در شرایط کنترل رطوبتی بیشترین کاهش عملکرد دانه مربوط به تیمار حذف برگ های زیرین برگ پرچم (6/27 درصد) بود. بیشترین و کمترین کاهش عملکرد دانه درشرایط تنش کم آبی نسبت به شاهد نیز مربوط به تیمارهای حذف فتوسنتز سنبله (32 درصد ) و حذف ریشک (1/18 درصد ) بود . حذف برگ پرچم در شرایط عدم تنش و تنش کمآبی سبب افزایش سرعت فتوسنتز در برگهای باقیمانده در مقایسه با شاهد به ترتیب به مقدار 8/28 و 8/10 درصد شد. احتمالا محدودیت فتوسنتز سنبله در مقایسه با سایر منابع جاری فتوسنتزی، بیشترین کاهش را درشکلگیری عملکرد دانه ارقام جو دارد.

برگ پرچم، تعرق، ریشک، سنبله، فتوسنتز