کرامت اله سعیدی - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
فروه السادات سیدی - دانشجوی کارشناسی گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
محمود کیانی - دکتری علوم باغبانی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

به منظور ارزیابی کمیت و کیفیت اسانس گیاهان دارویی بابونه رقم بودگلد&، بادرشبی رقم ʽSZK1 و رازیانه رقم شورک شاری & در شرایط اقلیمی شهرکرد، آزمایشی در در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در اوایل فروردین 1393 انجام گرفت. نمونههای گل بابونه و پیکر رویشی بادرشبی در مرحله گلدهی کامل و میوههای رازیانه در مرحله واکسی و رسیدن کامل برداشت شدند. نمونه ها به وسیله کلونجر و بهروش تقطیر با آب اسانسگیری و ترکیبات اسانس توسط دستگاه GC و MS-GC آنالیز شدند. مقدار اسانس بابونه، بادرشبی، رازیانه (واکسی) و رازیانه (بالغ) بهترتیب 69/0 ،35/0 ،9/4 و 4/4 درصد بود. عمدهترین ترکیبات اسانس بابونه آلفا-بیسابلول اکسید A) 57/43 درصد)، بتا-فارنسن (09/24 درصد) و آلفا-بیسابلول اکسید B) 34/10 درصد) بودند. ژرانیل استات (29/27 درصد)، ژرانیال (67/24درصد)، نرال (93/20 درصد) و ژرانیول (54/18 درصد) مهمترین ترکیبات اسانس در پیکر رویشی بادرشبی بودند. عمدهترین ترکیب اسانس در میوه رازیانه در مرحله واکسی و رسیدن کامل ترانس-آنتول بود، اما مقدار این ترکیب در مرحله رسیدن کامل (96/84 درصد) نسبت به مرحله واکسی (6/81 درصد) بیشتر بود. بهطور کلی، بابونه، بادرشبی و رازیانه، کمیت و کیفیت اسانس مطلوبی در شرایط اقلیمی شهرکرد داشتند.

آنتول، بیسابلول اکسید، ژرانیال، ژرانیل استات، گیاه دارویی