جلال جلیلیان - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه - ایران
رضا امیرنیا - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه –ایران
اسماعیل قلی نژاد - استادیار گروه علمی علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران – ایران
سحر عباس زاده - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، پردیس دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه - ایران

به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی و پیش تیمار بذر بر عملکرد و برخی خصوصیات کمی و کیفی ماشک رقم دیم مراغه، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی ارومیه، در سال1390 اجرا شد. در تحقیق حاضر، اثرات دو عامل در قالب کرتهای خرد شده با پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای مورد مطالعه عبارت بودند از: آبیاری تکمیلی در چهار سطح: بدون آبیاری تکمیلی (I1 ،(یک بار آبیاری تکمیلی (I2 ،(دو بار آبیاری تکمیلی (I3 (و سه بار آبیاری تکمیلی (I4 (به عنوان کرتهای اصلی و پیشتیمار بذر در چهار سطح: بدون پیشتیمار (C ،(پیشتیمار آب (W ،(پیشتیمار فسفات بارور-2) P (و پیشتیمار نیتروکسین (N ،(بهعنوان کرتهای فرعی در نظر گرفته شدند. آبیاری تکمیلی اثر معنیداری بر ارتفاع ساقه در برداشت اول، تعداد نیام در بوته، وزن 1000 دانه، عملکرد بیولوژیک (83/6 تن در هکتار) و شاخص برداشت داشت. ارتفاع بوته در برداشت اول و دوم، وزن 1000 دانه و شاخص برداشت تحت تاثیر پیشتیمار بذر قرار گرفتند. بیشترین میزان وزن 1000 دانه و شاخص برداشت از پیش تیمار نیتروکسین (N (به ترتیب با 66/40 گرم و 72/14 و کمترین میزان آنها از تیمار شاهد (C (بهترتیب با 15/37 و 36/10 گرم به دست آمد. بهطورکلی، انجام دو بار آبیاری تکمیلی و فسفات بارور-2 و نیتروکسین به عنوان پیشتیمار تاثیر مثبت بر عملکرد کمی و کیفی ماشک داشت.

تنش کم آبی، خصوصیات کمی، فسفات، کود بیولوژیک، نیتروکسین