محمدهادی معرفت

سوره فاتحه نخستین سوره ای است که به صورت کامل بر پیامبر نازل گردیده است.در آغاز بعثت که جبرییل بر پیامبر فرود آمد و آداب وضو و نماز را برابر مرسوم شریعت اسلام به او آموخت، این سوره نازل شد. 1 نیز در اسلام هیچ نمازی بدون سوره حمد نیست (لاصلاه الا6 بفاتحه الکتاب). 2این سوره مکی است و از جهت ترتیب نزول که بر پایه آیات آغازین سوره ها تعیین می شود پنجمین سوره است.در سوره حجر ازاین سوره با نام (سبع مثانی) یاد شده و فرموده است : (ولقد آتیناک سبعا0 من المثانی والقرآن العظیم). این نام گذاری از آن روست که این سوره دارای هفت آیه کوتاه و قابل تکرار در تلاوت است، بویژه در نمازهای روزانه که باید تکرار شود.در باره شرافت و منزلت این سوره روایات بسیاری رسیده است، از جمله:جابربن عبداالله انصاری می گوید، پیامبر(ص) به من فرمود: آیا می خواهی برترین سوره ها را به تو بشناسانم. عرض کردم: آری. فرمود: سوره حمد است که (ام الکتاب) به شمار می رود. 3 یعنی همه اهداف کلی قرآن درآن خلاصه شده است.