محمدمصطفی مختار

تمدنهای بسیاری تاکنون پدید آمده و سپس ازمیان رفته اند، که هریک نقش خاص خود را در جهت پیشبرد فرهنگ بشری یا نابودی وعقب ماندگی آن ایفاکرده است و سپس جامعه دیگری پس از خود برجای نهاده که مدتی در سرزمینی حاکم بوده است.در عصر کنونی جز پنج نوع جامعه از آن همه باقی نمانده است 1 که عبارتند از:الف. جامعه مسیحیت غربی.ب. جامعه مسیحیت ارتدکس.ج. جامعه اسلامی.د. جامعه هندو.ه. جامعه خاور دور.داوری درباره یک فرد وابسته به هر تمدن و فرهنگ یا هرزمان و مکان که باشد که آیا انسانی متمدن یا وحشی است، برپایه ابزار و وسایلی که در خدمت گرفته نیست، بلکه به لحاظ نوع رفتاری است که با تمدن و فرهنگ عام انسانی یا فرهنگ خاص خود دارد.2بنابر این انسان متمدن 3 کسی است که میراث فرهنگی خود را پاس می دارد و تحول در آن پدید می آورد و از فرهنگ دیگران درست ترین را برمی گزیند و نسل نو را براساس آن تربیت کرده، فرهنگ را یکسره بدو می سپارد.