بررسی گفتمان عدالت حاکم بر مقوله تامین اجتماعی دردولت های پس از انقلاب اسلامی

تامین اجتماعی به معنای اعم خود همواره یکی از آرزوهای بشر بوده است؛ به طوری که انسان ها همیشه دغدغه زندگی آرام و مطمینی را داشته اند که عاری از رنج و نگرانی باشد؛ تا در پرتو آن فرصت یابند به جنبه های متعالی تر زندگی بپردازند و در هنگام تلاش برای کسب معاش، چشم انداز آینده ای مبهم آن ها را نگران و آشفته نسازد. در دنیای امروز، این آرمان دیرین در تحقق تامین اجتماعی و به ویژه در نظام کارآمد بیمه های اجتماعی و حمایت و مساعدت های اجتماعی جست وجو می شود. مقولاتی که موضوع اصل 29 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را به خود اختصاص داده و بر لزوم تحقق آن تاکید شده است. در پژوهش حاضر، با بهره مندی از روش کیفی، و به شیوه تحلیل گفتمان به روش نورمن فرکلاف و لاکلاو موفه ، با مبنا قرار دادن عدالت اجتماعی به عنوان دال شناور و تامین اجتماعی تحت عنوان نشانه مرکزی، درصدد پاسخ گویی به سوال اصلی این نوشتاریم که حاکی از آن است که گفتمان عدالت حاکم بر مقوله تامین اجتماعی در چهار دولت پس از انقلاب، دولت دفاع مقدس (دولت موسوی)، دولت سازندگی (دولت هاشمی)، دولت اصلاحات(دولت خاتمی) و دولت اصول گرای عدالت محور (دولت احمدی نژاد)، به چه شکل قابل ترسیم است یافته های تحلیل گفتمان حاکی از آن است که دال شناور عدالت اجتماعی ، ذیل گفتمان کلان انقلاب اسلامی، در قالب نشانه مرکزی تامین اجتماعی مسدود شده اشت و مفصل بندی آن در قالب نشانه هایی اصلی چون، برخورداری آحاد جامعه از حمایت های بیمه ای و امدادی (البته با رویکرد حداقلی به مقوله تامین اجتماعی در گفتمان دفاع مقدس و در نظر گرفتن ساختار نظام جامع تامین اجتماعی در گفتمان اصلاح طلبی)، برخورداری از حمایت های اجتماعی و بیمه ای (در قالب تدوین چهارچوب نظام تامین اجتماعی) در گفتمان سازندگی و برخورداری از حمایت های بیمه ای و توانبخشی(در قالب رویکرد چند بعدی به مقوله تامین اجتماعی) در گفتمان اصول گرای عدالت محور شکل گرفته که مبین خط سیر متفاوت دولت های پس از انقلاب در تحقق عدالت اجتماعی برآمده از تامین اجتماعی در کشورمی باشد.

Keywords:

تامین اجتماعی , تحلیل گفتمان , عدالت اجتماعی , بیمه هایاجتماعی