حسن هویدی
احمدرضا یاوری - دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
حمیدرضا جعفری - دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
شاهین محمدنژاد - دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

سازوکار توسعه پاک (Clean Development Mechanism: CDM) یک سازوکار ابداعی تحت پروتکل کیوتو می باشد که با هدف کمک به کشورهای در حال توسعه جهت نیل به توسعه پایدار و همچنین به منظور کمک به کشورهای صنعتی برای عمل به تعهدات کاهشانتشارگازهای گلخانه ای طراحی شده است. پروژه های CDM صرفه نظر از کاهش انتشارگازهای گلخانه ای، پیامدهایی از قبیل اثرگذاری بر توسعه اقتصادی و اجتماعی و همچنین محیط زیست محلی برای کشورهای میزبان به همراه دارند. بنابراین انتخاب معیارهای توسعه پایدار از جمله موضوعات با اهمیت برای کشورهای در حال توسعه در عملکرد کلی پروتکل کیوتو می باشد. در این مقاله دامنه ای از فعالیتهای راهبردی در حال انجام توسعه مورد توجه قرار می گیرد که می توانند بعنوان پیش زمینه ای کلی برای انتخاب و ارزیابی معیارهای توسعه پایدار به منظور سنجش پروژه های CDM استفاده گردند. این فعالیت ها شامل فعالیت های اقتصادی خاص و برنامه ریزی های بخشی اختصاص یافته در برنامه های توسعه ملی و همچنین همکاری های بین المللی مربوط به توسعه راهبرد های کاهش فقر واهداف توسعه هزاره می باشد بررسی ها نشان میدهند که مهمترین فعالیت ها برای انتخاب معیارهای توسعه پایدار، برنامه ریزیهای بخشی واقتصادی است . به هرحال به منظور تعیین چگونگی برقراری ارتباط با همکاری های بین المللی که ممکن است در اسناد CDM استفاده شوند ، تاکید مقاله بر روی چگونگی استفاده از فعالیت های مرتبط با اهداف توسعه هزاره وراهبردهای کاهش فقرمی باشد که ممکن است به عنوان پیش زمینه جهت انتخاب معیارهای توسعه پایدار برای پروژه های CDM استفاده شود. در ابتدا حلقه های ارتباطی موجود بین اهداف توسعه هزاره،توسعه پایدار وپروژه های CDM بررسی می شوند و نشان می دهد که چگونه اهداف توسعه هزاره می توانند مستقیماً با فعالیت های CDM ، به عنوان مثال در بخش انرژی در ارتباط باشند. در ادامه چگونگی تولید شاخصها و معیارهای توسعه پایدار برای ارزش یابی پروژه بر مبنای مثالهای موردی راهبردهای کاهش فقر مورد بحث قرار می گیرد.

اهداف توسعه هزاره ،معیار توسعه پایدار ،پروژه CDM ، گاز گلخانه ای