ابراهیم اخلاصی - استادیار جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

سازمان بهداشت جهانی سلامت را امری فراتر از فقدان بیماری یا معلولیت می داند و آن را متضمن توجه خاطر به ابعاد روانی و اجتماعی و معنوی انسان ها در نظر می گیرد. پژوهش حاضر بر پایه منطق استفهامی، با استفاده از روش تحقیق مردم نگاری وسیع و با هدف بازنمایی راهبردهای مدیریتی معطوف به ملاحظه معنویت در بیمارستان های دولتی کلانشهر شیراز انجام شده است. دو پرسش اصلی مقاله عبارتند از: ابعاد فراجسمانی کنشگران اصلی نظام سلامت، مشتمل بر جنبه های روانی، اجتماعی و فرهنگی و معنویآن ها، چگونه مورد توجه تصمیم گیران مجموعه های درمانی قرار گرفته است هم چنین، مهم ترین مصادیق متعارض با اخلاق پزشکی در میدان های مطالعه کدامند آگاهی دهندگان مطالعه شامل پزشکان، مدرسان اخلاق پزشکی پرستاران، مدیران بیمارستانی، مددکاران اجتماعی، بیماران و همراهان آن ها هستند که بر پایه روش نمونه گیری چند سطحی به صورت هدفنمد و غیر احتمالی انتخاب شده اند. تحلیل کیفی داده های حاصل از فرایندهای چندگانه داده یابی از قبیل مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته، تصویربرداری و مرور اسناد بیمارستانی نشان می دهد راهبرد مدیریتی مورد استفاده در میدان های مطالعه جهت ملاحظه ابعاد روانی، اجتماعی و معنوی کنشگران اصلی نظام سلامت بر حسب مضمون نهایی تجویزات الزامی و ارشادی و مضامین کلی معنویت دینی ، معنویت سازمانی ، فرهنگ فردی و حرفه ای سازمان خدمات می تواند به تصویر کشیده شود. بعلاوه، آرمان مدیریتی نهادینه سازی معنویت در مجموعه های درمانی غالبا مبتنی بر آموزه های دینی، با محوریت ترجیحات فقهی محقق شده است.

ناظر آرمانی، اخلاق پزشکی، فرهنگ، معنویت، رفتار حرفه ای