ارزیابی نظریه دو عاملی هرزبرگ در بین معلمان قم

هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی تیوری دو عاملی فردریک هرزبرگ در شهر قم استو محقق در پی آن است تا روشن سازد که نتایج حاصل از تحقیقات وی در شهر پنسیلوانیای امریکا، در شهر قم نیز تایید می شود یا خیر برای این منظور، تیوری دو عاملی هرزبرگ به عنوان چارچوب نظری تحقیق برگزیده شد. به اقتضای توانایی محقق و محدودیت زمان و منابع مالی، شهر قم به عنوان زمینه تحقیق در نظر گرفته شد. معلمان مدارس راهنمایی شهر قم به عنوان جامعه آماری وحجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران از بین2824 نفر جامعه آماری، تعداد 340 نفر تعیین گردید و به روش تصادفی چند مرحله ای متناسب، نمونه های مورد تحقیق انتخاب شدند. این تحقیق به روش توصیفی ازنوع پیمایشی صورت گرفت و از پرسشنامه به عنوان ابزار اندازه گیری استفاده گردید. روایی این پرسشنامه با بهره گیری از روش محتوایی تایید گردید وبا استفاده از روش آلفای کرانباخ پایایی آن نیز در سطح بالایی تایید شد. پس از توزیع و جمع آوری پرسشنامه ها با استفاده از برنامه نرم افزاری SPSS، داده ها در دو سطح تحلیلی و توصیفی مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی تاثیر هر یک از عوامل بهداشتی و انگیزشی از آزمون (T) یک متغیره و برای بررسی تفاوت دیدگاه معلمان مرد با زن در مورد این عوامل از آزمون (T) دو متغیره استفاده گردید. به منظور مقایسه دیدگاه های معلمان با سنین،تحصیلات،مدرسه وسابقه خدمت مختلف راجع به عواملی ایجاد انگیزش شغلی از آنالیز واریانس (F) استفاده شد. نتایج بررسی ها نشان داد که از دیدگاه معلمان دوره راهنمایی قم، چهار عاملی برانگیزاننده موفقیت، قدردانی، نفس کار و ارتقا ، همگی در پویایی و ایجاد انگیزش موثرند. اما به خلاف نظر هرزبرگ، عواملی مانند حقوقی و پاداش، روابط و سرپرستی که از عوامل بهداشتی هستند. درایجاد انگیزش موثرند. ولی متغیر امنیت شغلی تاثیری در ایجاد انگیزش ندارد. در حالی که طبق نظر هرزبرگ و فرضیه تحقیق، هیچ یک از عوامل بهداشتی، نبایست د رایجاد انگیزه موثر بودند. پس از رتبه بندی عوامل انگیزشی براساس میانگین نظرات پاسخگوی ان درگروه های مختلف، معلو مشد که معلمان مرد عواملی مثال موفقیت ، رشد و پیشرفت و ماهیت شغل را در ایجاد انگیزش موثرتر میدانند؛ ولی معلمان زن عوامل قدردانی ، ماهیت شغلی و روابط غیررسمی را به ترتیب در اولویت قرار دادهاند.

Keywords:

عوامل برانگیزاننده , عوامل نگهدارنده , موفقیت , قدردانی , ارتقا , ماهیت کار , حقوق , سرپرستی , روابط , امنیت شغلی