محمود مهام - عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
مهناز قبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه الزهرا

با توجه به اهمیت روزافزون رسانه در دنیای جدید از یک طرف و اهمیت زنان به عنوان بخش مهمی از مخاطبان رسانه از طرف دیگر، در این پژوهش تلاش شده است نحوه پیام رسانی و تاثیرگذاری مجلات غیرتخصصی و عمومی منتشر شده برای زنان در زمینه رشد مصرف گرایی، مورد بررسی قرارگیرد. از این رو، 11 مجله غیرتخصصی که مخاطب اصلی آنها، زنان می باشند به روش تحلیل محتوای کیفی بررسی شدند. سیوال اصلی این پژوهش چنین است: آیا در محتوای مجلات زنان مورد بررسی، روند ناپدید شدن مبادله نمادین را می توان دید فرضیه این پژوهش با استفاده از چارچوب نظری بودریار طراحی شده و بر ابعاد ناپدید شدن مبادله نمادین که شامل حاد واقعی، توهم کارکرد، تسلط مبادله نشانه ای و تسلط مبادله اقتصادی است، متمرکز می باشد. یافته هانشان می دهد که روند ناپدید شدن مبادله نمادین در مجلات زنان مورد بررسی، بر اساس ابعاد یاد شده و مولفه ها و شاخص های تعیین شده به صورت غالب و فراگیر وجود دارد. همچنین با توجه به شاخص های موجود در این پژوهش، رشد مصرف گرایی در میان زنان، منجر به خردگریزی پیچیده ای گردیده که زمینه ساز بروز آسیب های جدی برای آنان شده است.

ناپدید شدن مبادله نمادین؛ توهم کارکرد؛ حاد واقعی؛ تسلط مبادله نشانه ای؛ تسلط مبادله اقتصادی؛ مجلات عمومی و غیر تخصصی زنان