حسام الدین خلعتبری - استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران

از مباحثی که لازم است ارتباط آن با وحی مورد بررسی قرار گیرد، بحث مکاشفه عرفانی است. در این نوشتار سعی شده با استفاده از کتب لغت و آیات قرآن و کلمات عرفا به سنجش این ارتباط توجه شود و از آنجا که شناخت چیزی با تفکر در آثار آن است، کشف عرفانی در مرتبه وحی نمی ایستد که شناختی عمیق تر و همه جانبه است و از این جهت هیچ عارف راستینی ادعای وحی و نبوت نداشته است و ابن عربی نبوت تشریعی را متاعی ویژه می داند که دست عارفان از آن کوتاه است. در ادامه، تفاوت های معرفت عرفان با علوم وحیانی مورد توجه قرار می گیرد و آنگاه آیاتی که دلالت بر الهی بودن وحی قرآنی دارد با عناوینی همچون قرآن و نقش قابلی پیامبر، تعبیر قل ، نقش جبرییل در رساندن وحی و امور دیگر هرچه بیشتر این تفاوت آشکارتر می گردد.

قرآن، وحی، مکاشفه، عرفان، کشف عرفانی