علی حسین زاده - استادیار دانشگاه کاشان
هاجر قاسمی گورتی - دانشجوی کارشناسی ارشد نهج البلاغه دانشگاه سمنان

یکی از خصوصیات برجسته انسان نسبت به دیگر موجودات، برخورداری از نیروی عاطفه است. این نیرو یکی از ملزومات زندگی اجتماعی به شمار می رود. انسان ها در پرتو دلبستگی به یکدیگر، زندگی تشکیل می دهند و با از خود گذشتگی و ایثار به این زندگی ادامه می دهند و به پرورش نسل های بعد از خود می پردازند. در قرآن و روایات ایمه(ع) نیز به مصادیق مثبت عاطفه همچون ایثار، محبت، خشم در مقابل ظلم و مقابله با کینه، حسد، بخل و رذایل دیگر بسیار اشاره شده است. با توجه به اهمیت مسیله در امر تربیت و فراوانی روش های ایجابی عاطفی در عمل تربیتی افراد خانواده و ناشناخته ماندن روش های سلبی عاطفی که با عنوان روش های عاطفی آسیب زا در تربیت از آن یاد می شود، این پژوهش درصدد است با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع دینی و یافته های علوم معاصر به تبیین مهم ترین روش های عاطفی آسیب زا در تربیت بپردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهم ترین روش آسیب زا تبعیض میان کودکان و تحقیر کودک در برابر دیگران است که با روش هایی چون استهزاء و تمسخر، ملامت و سرزنش، تهمت، دشنام و القاب زشت بروز می یابد و راهکارهایی همچون تکریم شخصیت کودک در هر شرایط، توجه به احساسات او و دوری از تبعیض، می تواند راهی برای مقابله با این روش باشد. این مهم با درک بهتر موقعیت کودک، احساسات او و دقت در عملکرد والدین در برابر افراد خانواده و به طور کلی، متربیان حاصل خواهد شد.

تربیت، روش های آسیب زا، آسیب های عاطفی، آیات و روایات تربیتی