سعید یزدانی - کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست تربیت مدرس
محمود یزدانی - استادیار دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست تربیت مدرس

ساخت گاه های سنگی که به منزله ی تکیه گاه و پی سدهای بتنی قوسی انتخاب می شوند، به علت شکل خاص این سازه ها و نحوه انتقال بارشان ، بایستی دارای استحکام و سختی بالایی باشند از طرفی سنگ های سخت به علت ماهیت شکننده ی خود معمولا دارای تعدادی دسته درزه و ناپیوستگی هستند وجود درزه ها به منزله ی صفحات ضعف و تاثیرات مهم خصوصیات آن ها می تواند پایداری این سازه های عظیم را با مخاطره همراه کند. به همین دلیل لازم است تا نقش ناپیوستگی ها بر روی پایداری سدهای بتنی قوسی کاملا بررسی شود. در این تحقیق با استفاده از نرم افزار UDEC وضعیت پایداری تکیه گاه سدهای بتنی قوسی در دو حالت خشک و وجود جریان در درزه ها براساس دو روش افزایش پارامتر فشار اب پشت سد و روش افزایش پارامتر فشار اب پشت سد و روش کاهش پارامترهای مقاومتی درزه ها، SRF، ارزیابی شده است در این راستا و برای مقایسه بهتر این دو حالت، مقادیر لغزش و بازشدگی در محل ناپیوستگی ها و میزان نشت اب از داخل آن ها ارزیابی شده است و از میزان گسترش آن ها در کل تکیه گاه به منزله ی شاخصی برای تخمین ایمنی تکیه گاه سد استفاده می شود. نتایج به خوبی لزوم لحاظ کردن جریان آب و پدیده ی هیدرومکانیکی را در بحث ارزیابی پایداری توده ی سنگ تکیه گاه این گونه سدها نشان می دهد به نحوی که عدم شبیه سازی جریان آب، علاوه بر پیش بینی های نادرست از مکانیزم های رفتاری توده سنگ تکیه گاه، ممکن است به نتایجی در خلاف جهت ایمنی سد بیانجامد.

هیدرومکانیک، توده سنگ درزه دار، سد بتنی قوسی