علیرضا صفاری
سعید قیصری
محمد جلینی

تحقیق حاضر با هدف بررسی پتانسیل بازیافت انواع مواد زاید آلی شامل مخلوط کود گاوی، برگ و مقوای خرد شده و کمپوست زباله شهری در نسبت های مختلف به کمک فرآیند تولید ورمی کمپوست و دستیابی به مناسب ترین نسبت اختلاط زایدات مذکور انجام پذیرفت. در این طرح نوع گونه کرم خاکی مورد استفاده برای بازیافت مواد زاید آلی، گونه Eisenia fetida بود. این تحقیق در قالب یک طرح کاملا تصادفی با چهار نوع ترکیب مختلف مواد بستر (شامل درصدهای مختلفی از کود گاوی، برگ و مقوای خرد شده و کمپوست زباله شهری) و در سه تکرار برای مدت 45 روز مورد بررسی قرار گرفت. به منظور مقایسه تیمارهای مختلف در این مطالعه پارامترهای فیزیکوشیمیایی (شامل EC,pH,TK,TP,TKN,TOC,TVS نسبت C/N و درصد خاکستر) و بیولوژیکی (شامل تعداد و بیومس کرم های خاکی) مختلف در تمامی تیمارها در ابتدا و انتهای تحقیق اندازه گیری شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که مواد زاید آلی فوق الذکر به نحو مطلوبی می توانند توسط کرم های خاکی به عنوان ماده غذایی مصرف شده و به کودی سرشار از مواد آلی و مغذی به نام ورمی کمپوست تبدیل شوند. این کود آلی می تواند جایگزین بسیار مناسبی برای کود های شیمیایی بوده و از اثرات مخرب استفاده بیش از حد ازکود های شیمیایی نیز بکاهد. مقایسه تیمارهای مختلف نشان داد که تیمار دارای 20% کمپوست زباله شهری، 35% کودگاوی و 45% برگ و کاغذ خرد شده، نسبت به سایر تیمارها دارای بیشترین درصد افزایش در تعداد و بیومس کرم های خاکی در طی مدت تحقیق بود. همچنین این تیمار نسبت به سایر تیمارها از ارزش غذایی مناسب تری نیز برخوردار بود.

ورمی کمپوست، Eisenia fetida، کودگاوی، کمپوست ، برگ و مقوای خرد شده