علامه طباطبایی و نحوه بهره گیری از اشعار عربی در تفسیر المیزان

تفسیر المیزان کتابی است سرشار از مباحث معرفتی، حکمی، روایی، ادبی و تاریخی که ذیل آیات برای تبیین مفاهیم قرآنی، منظم گشته است. این تفسیر که در واقع، دایره المعارفی گرانسنگ از علوم قرآنی و اسلامی است، طی 40 سال اخیر، همه جا به عنوان منبعی قابل اعتماد، مورد استفاده پژوهشگران بوده است و در بسیاری از موارد، نظر علامه طباطبایی، فصل الخطاب مباحث گشته است. دراین میان، توجه علامه به ادبیات و خاصه اشعار عرب در ارتباط با بیان آیات، جایگاهی ویژه و اهمیتی بسزا دارد. در این نوشتار، کوشیده ایم تا از این منظر به تفسیر المیزان بنگریم و در حد بضاعت خویش و امکانات یک مقاله، کارکردهای اصلی این ابیات به رویکرد حاکم بر آنها را که حاصل ذوق و اندیشه علامه است، تشخیص دهیم و تحلیل نماییم. منبع مورد استفاده ما، متن اصلی المیزان و نیز ترجمه بیست جلدی آن از سید محمدباقر موسوی همدانی (م. 1421 ق.) است که جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به چاپ رسانده است.

Keywords:

علامه طباطبایی , تفسیر المیزان , شعر عرب , شواهد ادبی , تبیینات ادبی و تاریخی