احمد گل محمدی - استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

در حالی که دولت از مهم ترین نهادهای زندگی اجتماعی و شاید مهمترین آنها به شمار می آید موضع چندان روشنی درباره ماهیت یا چیستی آن وجود ندارد و مواضع موجود نسبتا کلی و مبهم هستند. از آنجا که چنین ابهامی پیامدهای ناپسندی در زمینه سیاست گذاری های کلان و ارزیابی آنها دارد در این نوشتار می کوشیم موضعی نسبتا مشخص درباره چیستی دولت اتخاذ کنیم. بنابراین پس از نیم نگاهی انتقادی به ادبیات موجود و بیان استدلال­هایی درباره لزوم و امکان تعریف دولت، با توسل به تعریف وبر از دولت، به­عنوان نهاد مدعی اعمال انحصاری زور مشروع در قلمرو معین، دولت را نهاد سیاسی خاص تعریف می کنیم. آنگاه بر اساس این شیون سه گانه دولت، عناصر لازم و کافی آن را بازشناسی می­کنیم و نشان می دهیم که این عناصر با چه نسبتی دولت را شکل می­دهند. البته به ماهیت متناقض دولت و عناصر تکمیلی آن هم اشاره خواهیم کرد

دولت، نهاد سیاسی، وبر و دولت، عناصر لازم و کافی دولت