محمد هاشم موسوی حقیقی - دکتری و عضو هییت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی فارس
آزاده ولیهی - دانشجوی دکتری اقتصاد نفت و گاز

در اقتصاد ایران، با توجه به اهمیت کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای ارزی حاضل از صادرات نفت خام و نقش صادرات غیرنفتی در کاهش این وابستگی و نیز جایگاه آن در برنامه های توسعه اقتصادی کشور، بررسی عوامل تعیین کننده بخش عمده ای از صادرات غیرنفتی کشور، به شدت تحت تاثیر نوسانات نامتعارف نرخ ارز می باشد. یکی از ویژگی های اقتصاد ایران وجود بی ثباتی توام با انحراف نرخ ارز واقعی می باشد. هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر انحراف و بی ثباتی نرخ ارز واقعی بر صادرات محصولات پتروشیمی در ایران طی دوره زمانی 1360-1394 می باشد. برای این منظور ابتدا متغیر انحراف نرخ ارز با استفاده از روش خود بازگشت با وقفه های توزیعی (ARDL) محاسبه گردید، شاخص بی ثباتی نرخ ارز واقعی با استفاده از مدل GARCH برآورد شده سپس مدل عرضه صادرات محصولات پتروشیمی ایران، با روش ARDL تخمین زده شد. نتایج حاصل از تخمین نشان داد که همه متغیرهای توضیحی در بلند مدت تاثیر معنی داری بر صادرات محصولات پتروشیمی دارند. در این راستا تولید ناخالص داخلی ایران تاثیر مثبت، انحراف نرخ واقعی ارز، بی ثباتی نرخ واقعی ارز و رابطه مبادله تدثیر منفی و معنی داری بر صادرات پتروشیمی ایران دارد.

صادرات محصولات پتروشیمی، بی ثباتی نرخ ارز، انحراف نخ ارز، ARDL, GARCH