حامد چلبی - کارشناسی ارشد، مدیریت بازرگانی، گرایش مالی

در این مطالعه رابطه بین تمرکز مالکیت، عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود در شرکت های پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است. نمونه آماری پژوهش شامل 147 شرتک در طی دوره زمانی 1390 تا 1394 می باشد. رویکرد انتخاب برای آزمون فرضیات با استفاده از تلفیق داده های مقطعی و زمانی می باشد. در این تحقیق از روش رگرسیون حداقل مربعات ادغام شده (پانل دیتا) استفاده شده است. تمرکز مالکیت با استفاده از درصد مالکیت سهامداران عمده بالای 5 درصد، عملکرد با استفاده از معیارهای نسبت بازده دارایی ها، نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت Q توبین و سیاست تقسیم شود با استفاده از نسبت سود تقسیمی (سود تقسیمی هر سهم/ سود هر سهم) سنجیده شده است. نتایج نشان می دهد که در سطح 95% بین تمرکز مالکیت و دو معیار عملکرد یعنی نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت Q توبین رابطه معناداری وجود دارد. بطوریکه تمرکز مالکیت 2 درصد از تغییرات نسبت بازده حقوق صاحبان سهام و 2/4 درصد از تغییرات نسبت Q توبین را تفسیر می کند. یعنی هرچه تمرکز مالکیت بیشتر باشد، کنترل بیشتری بر مدیران اعمال شده و عملکرد شرکت افزایش می یابد. البته این رابطه معنادار بین تمرکز مالکیت و معیار ارزیابی عملکرد نسبت بازده دارایی ها صدق نمی کند. همچنین بین معیارهای ارزیابی عملکرد و نسبت سود تقسیمی رابطه ای معنادار مشاهده شد که 12/9 درصد، 21 و 21/9 درصد، ازتغییرات سنبت سود تقسیمی به ترتیب توسط معیارهای ارزیابی عملکرد می تواند افزایش سود تقسیمی را به دنبال داشته باشد. در عین حال از نظر آماری رابطه ای معنادار بین تمرکز مالکیت (سهامداران عمده) و سیاست سود تقسیمی مشاهده نشده است.

تمرکز مالکیت، نسبت بازده دارایی ها، نسبت حقوق صاحبان سهامف نسبت Q توربین