افسانه موفق - کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسل
محمدرضا دوستی - دکتری مهندسی محیط زیست ، استادیار گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه
اعظم السادات دلبری - کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسل

پیشرفت صنایع و توسعه شهرها، افزایش جمعیت ، افزایش تعداد وسائل نقلیه و مصرف گسترده سوختهای فسیلی ، آلودگی شدید هوا را در شهرهای بزرگ دنیا بدنبال داشته و کنترل آلودگی هوا را به عنوان یکی از مهمترین اقدامات زیست محیطی و بهداشتی در این مناطق الزامی نموده است. از آنجا که نمونه برداری از هوا و آزمایش و تشخیصنوع آلاینده های آن، زیر بنای اقدامات کنترل آلودگی هوا محسوب می شوند لذا مکانیابی صحیح ایستگاههای اندازه گیری از اهمیت خاصی برخوردار است . تا کنون طبقه بندیهای مختلفی در خصوص ایستگاههای ثابت و متحرک سنجشآلودگی هوا بر حسب محل قرارگیری و آلاینده های مختلف ارائه شده است. در این تحقیق تجربیات کشورهای آمریکا ،فرانسه و انگلستان و همچنین معیارهای فعلی تعیین ایستگاههای سنجش آلود گی هوا در تهران مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت ضوابط و استانداردهای مناسب برای مکانیابی ایستگاههای سنجش آلودگی هوا برای شهرهای بزرگ ایران پیشنهاد گردیده است که استاندارد پیشنهادی تقریبا تلفیقی از استانداردهای کشور های فرانسه و آمریکا می باشد. طبق استاندارد کشور آمریکا ایستگاههای سنجش به ایستگاههای تیپ A:ایستگاه تماس عابرین در مرکز شهر، تیپ B: ایستگاه تماس عمومی در مرکزشهر ، تیپ C: ایستگاه تماس ساکنین مناطق مسکونی ، تیپ D: ایستگاه هواشناسی در مقیاس متوسط، تیپ E: ایستگاه هوای زمینه (غیر شهری)، تیپ F: ایستگاه مطالعه منابع آلاینده خاص طبقه بندی شده است. در این استاندارد همچنین معیارهای عمومی برای تمامی انواع ایستگاههای سنجش کیفیت هوای محیط از جمله: داشتن حداقل 20 متر فاصله از فضای سبز، حداقل فاصله از موانع دو برابر ارتفاع مانع، عدم وجود محدودیت جریان هوا در 270 درجه اطراف ایستگاه ، دور بودن از هر منبع آلودگی نظیر دودکش و نظایر آن بطوریکه تا حد امکان محل احداث ایستگاه، نماینده مناطق اطراف خود باشد، لحاظ شده است. امنیت و ایمنی تجهیزات ، ایمنی پرسنل ، دسترسی به تاسیسات برق و سایر تجهیزات مورد نیاز نیز از جمله مواردی هستند که در این استاندارد در نظر گرفته شده اند.

استاندارد ، آلودگی هوا ، ایستگاه سنجش