عظیم حمزییان - استادیار دانشگاه سمنان
رودابه خاکپور - ارشد عرفان اسلامی

دو طریق در باب سیر به حق تعالی وجود دارد؛ یکی راه جذبه و رحمت حق است که در این راه سالک در اثر جذبه وکشش الهی به حضرت حق میرسد، و راه دوم؛ سلوک است که سالک باید آنقدر مجاهده کند و ریاضت بکشد تا به جذبه یحق برسد، در حقیقت در هر دو طریق، جذبه ی حق است که سالک را به مقصد می رساند. عطار نیشابوری شاعر و عارفمعروف و مشهور قرن ششم ه.ق در آثار خویش درباره اصطلاحات عرفانی مطالب ارزنده ای را بیان کرده اند و به خصوصدرباره سلوک و مراحل آن در منطق الطیر در داستان سیمرغ و مرغانی که آرزوی رفتن به پیش سیمرغ را داشتند، سلوک وراه صعب و پرمشقت آن را بیان کرده و همچنین درباره جذبه نیز در دیوان اشعار خویش و دیگر آثارش اشاره نموده است.در این مقاله سعی بر آن است تا با روش تحلیل و توصیف، دیدگاه عطار نیشابوری درباره این دو راه سیر به حق تا حد امکانمورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. هر چند درباره سیر از منظر عطار کار پژوهشی صورت گرفته است. ولی بررسی این دو مسیرباهم و تحلیل آنها در کنار هم کار نشده است که در این مقاله دو راه مذکور از دیدگاه شیخ عطار نیشابوری مورد بررسی وتحلیل قرار گرفته است.

عطارنیشابوری، سلوک، جذبه، مراد، عنایت