نرگس غلامی - دانشجوی کارشناسی پرستاری، کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده پرستاری، مامایی مشهد،دانشگاه علوم پزشکی مشهد
جلیل نظافت - دانشجوی کارشناسی اتاق عمل، کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده پرستاری، مامایی مشهد،دانشگاه علوم پزشکی مشهد
فاطمه محمدزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده پرستاری، مامایی مشهد،دانشگاه علوم پزشکی مشهد
زهرا هادیزاده طلاساز - دانشجوی دکترای بهداشت باروری، کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده پرستاری، مامایی مشهد،دانشگاه علوم پزشکی مشهد

سابقه و هدف: موکوزیت دهانی یکی از عوارض شایع شیمی درمانی یا پرتو درمانی است که می تواند تاثیر عمده ای بر کیفیت زندگی، وضعیت تغذیه، طول مدت بستری در بیمارستان و عفونت های شدید بگذارد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر عسل بر موکوزیت ناشی از شیمی درمانی یا پرتو درمانی انجام شد. روش جستجو: این مطالعه به صورت مروری با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی,magiran,scopus,isi,sid,pubmed,google scholar: science dierect در بازه زمانی 2007تا2017 انجام شد.20مقاله به دست آمد که در نهایت 9 مقاله مورد نقد وبررسی قرار گرفت.یافته ها: بر اساس مطالعات انجام شده، استفاده از عسل در شیمی درمانی و پرتو درمانی موجب کاهش وقفه درمانی، بهبود وضعیت تغذیه ای وکاهش از دست دادن وزن، تاخیر در آغاز موکوزیت دهانی،کاهش درد، مهار رشد عوامل باکتریایی و قارچی، تقویت سیستم ایمنی،کاهش التهاب و تورم، افزایش دبریدمان بافت آسیب دیده و ترمیم آن می شود اما در کاهش نمره اوج موکوزیت بی تاثیر است. همچنین یکی از مطالعات نشان داده است که عسل مانوکا خوبی توسط بیماران تحمل نمی شود و تاثیر چندانی روی شدت موکوزیت دهانی ندارد. نتیجه گیری: با توجه به مطالعات بررسی شده استفاده از عسل می تواند روش مناسبی جهت پیشگیری ودرمان موکوزیت ناشی از شیمی درمانی و پرتودرمانی باشد. همچنین به علت دسترسی آسان، ارزان وخوش طعم بودن آن توصیه میگردد به صورت بالینی وروتین در دستور کار بیمارستان ها قرار گیرد.

عسل سرطان، موکوزیت، پرتودرمانی