کارو ثروت یاری - دانشجو پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
پویا والی زاده اردلان - دانشجو پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
عباس احمدی - استادیار، مرکز تحقیقات علوم سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
هاجر کاشفی - کارشناس ارشد آمار زیستی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران

سابقه و هدف: طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) حدود یک سوم مردم جهان با باکتری توبرکلوزیس آلوده هستند. تشخیص زودرس و شروع درمان در ابتدای بیماری سل نقش اساسی در کنترل آن دارد. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط مارکرهای التهابی مسخرجه از شمارش کامل سلول های خونی (CBC) با بیماری سل ریوی فعال (PTB) بود.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع مورد شاهدی گذشته نگر بود و جامعه موردمطالعه شامل 45 نفر بیمارانی بودند که از سال 1392 تا 1395 در بیمارستان توحید سنندج به عنوان سل فعال ریوی اسمیر مثبت تشخیص داده شده بودند و همین طور 45 نفر افراد سالم منطبق از لحاظ سن و جنس و سابقه مصرف دخانیات به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شدند. داده های موردنیاز از پرونده بیماران بستری شده استخراج گردید. داده ها پس از جمع آوری وارد نرم افزار-18 SPSS شد. و سطح معنی داری p> 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: بیماران سل ریوی فعال دارای تعداد نوتروفیل و لنفوسیت بیشتر و همین طور مقادیر توزیع پهنای گلبول قرمز ((RDW، نسبت نوتروفیل به لنفوسیت (NLR)، نسبت پلاکت به لنفوسیت (PLR)، پروتیین واکنشگر-C (CRP) و سرعت ته نشینی گویچه سرخ (ESR) بالاتری نسبت به گروه کنترل بودند (P<0.001)، مقدار RPR (p=0.0001 ) نیز به طور معنی داری در بیماران دارای سل ریوی فعال بیشتر بود P<0.05)). نتیجه گیری: استفاده از این مارکرهای التهابی و نسبت های به دست آمده از آن ها که در دورافتاده ترین مراکز با کمترین امکانات، به سهولت از CBC بیمار قابل استخراج است؛ می تواند در تشخیص و مدیریت بیماران دارای بیماری های التهابی ازجمله سل ریوی کمک کننده باشد.

مارکرهای التهابی، نسبت پهنای گستره توزیع گلبول های قرمز به پلاکت، نسبت نوتروفیل به لنفوسیت، سل ریوی فعال، نسبت پلاکت به لنفوسیت، پهنای گستره توزیع گلبول های قرمز