حوا نژاد علیمرادی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان
فاطمه نصیبی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان
خسرو منوچهری کلانتری - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان
مسعود ترکزاده ماهانی - گروه بیوتکنولوژی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان

در این پژوهش، تاثیر پیش تیمار اسپرمین در گیاه کدو طبی Cucurbita pepo در شرایط شوری ( 40 و 80 میلی مولار سدیم کلرید) بر رشد و برخی پارامترهای بیوشیمیایی در گیاه کدو طبی بررسی شد. پنج روز قبل از اعمال شوری، اسپرمین در مقادیر 1 و 0/1 میلی مولار افزوده شد. شوری منجر به کاهش رشد گردید و کاربرد اسپرمین باعث افزایش رشد اندام هوایی شد ولی فقط غلظت 1 میلی مولار اسپرمین اثر معنی داری در رشد ریشه در شوری بالا داشت. مقدار کلروفیل a,b و کل فقط در شوری 80 میلی مولار کاهش معنی داری نشان داد و اسپرمین موجب افزایش این پارامترها شد. نشت یونی تحت تنش شوری افزایش یافت و کاربرد اسپرمین در شرایط شاهد تاثیر معنی داری بر نشت یونی نداشت، ولی تحت تنش شوری نشت یونی را به طور چشمگیری کاهش داد. تحت تنش شوری پراکسیداسیون لیپید و محتوای پرولین ریشه و اندام هوایی افزایش یافت و پیش تیمار اسپرمین در شرایط شاهد تاثیر معنی داری بر این پارامترها نداشت، ولی در شوری متوسط هر دو غلظت اسپرمین، پراکسیداسیون لیپید را کاهش داد و در شوری بالا فقط غلظت 1 میلی مولار اسپرمین منجر به کاهش این پارامتر شد و پیش تیمار اسپرمین منجر به افزایش بیشتر پرولین شد. بنابراین اسپرمین از طریق غربال رادیکال های آزاد، افزایش میزان پرولین و کاهش مهار رشد ناشی از تنش منجر به بهبود رشد و مقاومت گیاه می شود.

اسپرمین، تنش اکسیداتیو، شوری، کدو طبی