سعید عرفانی - استادیار، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
علیرضا گودرزی - دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

امروزه ساخت سازههای بلند باتوجه به مزایای اقتصادی آن به ویژه در شهرهای بزرگ بسیار رواج یافته است. از آنجا که مشکل اصلی ساختمانهای بلند دریفت بالای طبقات است، کنترل آن بسیار حایز اهمیت میباشد. تاکنون استفاده از سیستمهای مختلفی مانند هسته بتنی، بازوی مهاری همراه با مهار کمربندی و ابرمهاربندی جهت کنترل تغییرمکان جانبی ساختمانهای بلند پیشنهاد شده است. این سیستم ها با بازده اقتصادی بالا بخوبی میتوانند دریفت سازه را کاهش دهند. این مقاله به بررسی کارآمد بودن هر یک از این سیستمها در کاهش دریفت یک ساختمان 60 طبقه واقع در شهر تهران با ضریب اهمیت 1/2 میپردازد. به منظور تحلیل و طراحی ساختمان از نرمافزار ETABS استفاده شده است. ابتدا با انتخاب سیستم قاب خمشی برای ساختمان مورد نظر، مقاطع اعضای تیر و ستون طراحی و میزان دریفت آن اندازهگیری شد. سپس با فرض ثابت ماندن مقاطع اعضای تیر و ستون، به بررسی تاثیر دیگر سیستمها در کاهش دریفت پرداخته شد. در ضمن تمامی مقاطع اعضا از نوع لرزهای با شکلپذیری زیاد میباشند. در نهایت مقایسه بین توزیع دریفت در طبقات نشان میدهد که بکارگیری سیستم ابرمهاربندی بیشترین تاثیر را در کنترل دریفت طبقات داشته است. در حالی که بکارگیری سیستم قاب خمشی به تنهایی قادر به کنترل دریفت ساختمان مورد نظر نیست.

سازههای بلند، دریفت، قاب خمشی، هسته بتنی، بازوی مهاری، مهار کمربندی، ابرمهاربندی