سیدال فعال - مربی و عضو هییت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین ناجا

گرچه حرفه آتش نشانی از مشاغل سخت و زیان آور است اما بامقایسه شرایط حرفه ای شغل آتش نشانی در کشورمان با دیگر کشورهای پیشرفته دنیا،متاسفانه در ایران به اندازه کافی به فراهم آوردن امکانات و شرایط اقتصادی و روحی مساعد برای آتش نشانان توجه ویژه ای نشده و این در حالی است که در کشورهای پیشرفته شغل آتش نشانی در زمره مشاغل با ریسک خطر بالا محسوب می شود. آتش نشانان براساس شغل ویژه خود بطور 24 ساعته در معرض بسیاری از استرس های روحی و روانی و صدمات فیزیکی، شیمیایی و غیره قرار می گیرند. که این مشکلات روند خدمتی و انگیزه آنان را با چلش روبرو میسازد. با توجه به مطالعات و بررسی ها، آتش نشانان در هر ماموریت می توانند در معرض عوامل زیان آور مختلفی قرار گیرند که سلامتی آنها راتهدید می نماید. این عوامل و آثار ناشی از آنها در زیر تشریح می گردد. پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر تقویت انگیزه شغلی ماموران آتش نشانی و همچنین تشخیص شاخص های این عوامل و تعیین اولویت هر یک از این عوامل و شاخص ها پرداخته است. در این پژوهش برای انتخاب گروه نمونه معرف و همچنین افزایش دقت اندازه گیری از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد481 نفر از کارکنان انتخاب شدند. ابزار سنجش این پژوهش یک پرسشنامه 85 سوالی پژوهشگر ساخته بود. که اعتبار آن به وسیله آلفای کرونباخ محاسبه و مقدار اعتبار کل تست برابر با 0/99 بود. روایی ابزار سنجش به وسیله روایی سازه بدست آمده و بار عاملی آن بالاتر از 0/4 بود که از بار عاملی نسبتا بالایی برخوردار بود. نتایج بدست آمده از تحلیل عاملی بیانگر آن است که عوامل موثر بر تقویت انگیزه شغلی ماموران آتش نشانی مشتمل بر: عامل اول: عامل اجتماعی(%352/3)، مشتمل بر 23 شاخص، عامل دوم: عزت نفس(%6/2)، مشتمل بر 20 شاخص، عامل سوم: خصوصیات مطلوب شغلی(%3/6)، مشتمل بر 18 شاخص، عامل چهارم: خودشکوفایی(%2/1)، مشتمل بر 18 شاخص و عامل پنجم: فیزیولژیک(%1/6) که مشتمل بر 6 شاخص می باشد. یافته ها نشان می دهد که پنج عامل بدست آمده در مجموع %66 واریانس کل انگیزش ماموران آتش نشانی را تبیین می کنند

انگیزش، انگیزه، آتش نشانی ، اجتماعی، عزت نفس، خصوصیات مطلوب شغلی، خودشکوفایی و فیزیولژیکی