سهیلا فرتاش - استادیار گروه راهنمایی و مشاوره دانشگاه فرهنگیان

هوش، ابتدا به عنوان توانایی مدیریت پیچیدگی های شناختی IQ تعریف شده بود. سپس این دیدگاه که هوش از توانایی های مختلفی تشکیل شده است، از طرف رویکردهای معاصر عصب شناختی و روان شناختی مورد حمایت قرار گرفت. عقیده هاوارد گاردنر کمک کرد که مردم دریابند که هوش چند بعدی است. تحقیقات گلمن در مورد هوش هیجانیEQ نشان داد که موفقیت در بسیاری از حیطه های زندگی، همان قدر که به توانمندی های شناختی بستگی دارد، به مهارت های هیجانی هم نیاز دارد. در سال های اخیر، بعضی از روان شناسان دیدگاهی را در مورد هوش معنوی SQ مطرح کرده اند و بسیاری از مطالعات تجربی نشان داده اند که تجارب معنوی، دارای ارتباط های فیزیولوژیکی با مغز است. هوش معنوی شامل توانمندی درک عمیق پرسش های وجودی و کسب بینش نسبت به سطوح چندگانه هشیاری است. بعلاوه، هوش معنوی به انسان کمک می کند تا به نیاز خود به معنا، ارزش ها، و حسی از هدف و جهت پاسخ دهد. هوش معنوی برای تشخیص انتخاب های معنوی لازم است و بر بهزیستی روان شناختی و سلامت کلی انسان اثر می گذارد. بعضی از روان شناسان پیشنهاد می کنند که ما می توانیم هوش معنوی خود را از طریق تمرکز روی آموزه های دینی و انجام تمرین های معنوی نظیر دعا، یوگا، مدیتیشن و.... توسعه بدهیم. هدف این مقاله، رسیدن به تعریف روشنی از معنویت و هوش معنوی و ارایه روش هایی برای پرورش آنهاست.

معنویت، هوش معنوی، آموزه های دینی، تمرین های معنوی