محمدحسین عابدی - گروه هنر و معماری، دانشکده معماری، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الناز ناصری - کارشناسی ارشد گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، موسسه آموزش عالی شمس، گنبد کاووس، ایران

حس مکان کیفیتی از فضاست که می تواند سبب ارتقای و به یادمدنی شدن فضا شود. مطالعه مفهوم حس مکان در معماری از طریق دانش پدیدارشناسی صورت گرفت. مفاهیم پدیدارشناسی توسط هوسرل وهایدگر مطرح شد. هایدگر، وجود و هستی فرد را با مفهوم سکونت گزیدن مطرح نمود. هایدگر معتقد بود یک فضای معماری در صورتی می تواند به یادماندی و مطلوب باشد که بشر بتوان در آن باشیدن را تجربه کند. باشیدن یا سکونت گزیدن می تواند فضا را ارتقا داده و به مکان تبدیل کند. مفهوم باشیدن و سکونت گزیدن باعث ورود بحث پدیدارشناسی به معماری شد. نوربرگ شولتز معمار و اندیشمند حوزه پدیدارشناسی در معماری با بیان مولفه هایی نظیر مرکزیت و محصوریت، مرز و قلمرو دیالکتیک میان عرصه بیرون و عرصه درونی، جهت یابی و شناسایی عوامل موثر بر حس مکان را معرفی کرد. این مقاله به تعریف و بررسی مولفه های تاثیرگذار بر حس مکان از دیدگاه شولتز می پردازد. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و همچنین مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است.

حس مکان، نوربرگ شولتز، پدیدارشناسی