سارا الهی - کارشناس ارشد هیدروژیومورفولوژی دانشگاه حکیم سبزواری
ابوالقاسم امیر احمدی - دانشیار دانشکده جغرافیا دانشگاه حکیم سبزواری

شناخت جاذبه ھای طبیعی و پدیده ھای ژیویومورفولوژیک در صنعت توریسم راھی به سوی توسعه پایدار و اشتغال زایی محسوب می شود. رشته کوه بینالود در ادامه رشته کوه البرز و در ناحیه شمال شرق ایران یا روند شمال غرب -جنوب شرق قرار دارد که در اثر تصادم قطعه لیتوسفری ایران به زیر قطعه لیتوسفری توران بوجود آمده است. ھدف اصلی این پژوھش ارزیابی توان اکوتوریسم دامنه ھای شمالی بینالود جھت تبدیل به ژیو پارک است. در این مطالعه از روش ارزیابی چند معیاره (MCE) بر مبنای منطق فازی استفاده شد. برای این کار معیارھای موثر در طبیعت گردی و اکوتوریسم شامل شیب، جھت، ارتفاع، زمین شناسی، منابع آب، تراکم پوشش گیاھی، راه ھای دسترسی، فاصله از سکونت گاه ھای انسانی، وجود مناطق با ارزش طبیعی، تاریخی و فرھنگی، کاربری اراضی و فاصله از آبراھه ھا و رودخانه ھا تعیین شد. در مرحله بعد لایه ھای اطلاعاتی مورد نیاز گردآوری، آماده سازی و استاندارد شد. ھمچنین وزن عوامل با روش مقایسه زوجی (AHP) تعیین گردید و با استفاده از عمگر ترکیب خطی وزن داده شده (WLC)، کلیه لایه ھا تلفیق شدند و نقشه رستری توان اکوتوریسم تھیه گردید. در نھایت با استفاده از عملگر مطلوبیت ناحیه ای سرزمین (ZLS) مناطق با مساحت بالای 200 ھکتار و ارزش سلول بالای 128 به عنوان مناسب ترین مناطق در محدوده مورد مطالعه جدا شدند. یافته ھای پژوھش نشان می دھد که از کل مساحت محدوه مورد مطالعه 381 کیلومترمربع دارای بیشترین مطلوبیت برای طبیعت گردی است. انجام مطالعات جامع جھت شناسایی قابلیت ھای طبیعت گردی به ویژه ژیومورفوتوریسمی دامنه ھای شمالی بینالود با ھدف توسعه گردشگری پایدار این منطقه پیشنھاد می شود.

ترکیب خطی وزن دار، فرایند تحلیل سلسله مراتبی، منطق فازی، اکوتوریسم