بررسی زمینه های همگرایی ترکیه و عربستان در تحولات خاورمیانه و تاثیر آن بر امنیت منطقه

تحولات جھان عرب پس از سال 2011 شرایط ترتیبات سیاسی و امنیتی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را دگرگون ساخته است. این تحولات که تحلیل گران غربی آن را (بھار عربی) می نامند و ما آن را (بیداری اسلامی) می خوانیم، پدیده ای بی نظیر در این منطقه جغرافیای سیاسی محسوب می شود. منطقه خاورمیان با اھمیت ژیواستراتژیک خود طی دھه ھای اخیر ھمواره مورد توجه قدرت ھای فرامنطقه ای، قدرت ھای منطقه ای و بازیگران مختلف و متعدد کلان و خرد بوده است که ھریک سعی داشته اند به فراخور قدرت توان خود و نیز واقعیت ھای موجود در آن، در راستای اھداف و منافع خود گام بردارند. در چنین فضایی به طور طبیعی تضاد منافع و اھداف میان قدرت ھای مختلف در حوزه ھای نفوذ مشترک و یا مناطق دارای پوشانی ھای نسبی از جمله ویژگی ھای منطق رقابت و بازیگری در این منطقه بوده است. روابط همسویی دو کشور ترکیه و عربستان سعودی در سایه تحولات منطقه ای در حال تقویت است در جبھه مقابل، سیاست نخستین عربستان در برخورد با خیزش ھای عربی، مقابله با این خیزش ھا از راه تلاش در جھت حفظ ساختارھای سلطنتی در جھان عرب و جلوگیری از سرنگونی دیکتاتورھای عرب در تونس، مصر، بحرین و یمن بود. ناکامی عربستان در جلوگیری از سرنگونی رھبران تونس، مصر و یمن به تغییر سیاست عربستان در این کشورھا از راه پشتیبانی از نیروھای سلفی و مقابله با نیروھای وابسته به اخوان المسلمین جر شد و علاوه بر برخی مسایل منطقه ای ھمچون پرونده سوریه، دولت ترکیه در قبال عراق ھم موضعی مشابه عربستان سعودی دارد. به ھمین دلیل، عربستان و ترکیه، برای خروج از انزوا و افزایش توان برای مقابله با نفوذ منطقه ای ایران، تلاش دارند با یکدیگر وارد ایتلافی راھبردی شوند. این امر را می توان در ادامه تلاش ھای عربستان برای ایتلاف سازی ھای منطقه ای برای پیش برد اھدافش دید. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مطالب کتابخانه ای و اسنادی به بررسی ھمگرایی ترکیه و عربستان در منطقه خاورمیانه و تاثیر آن بر این منطقه پرداخته شده است.

Keywords:

همگرایی , ترکیه , عربستان , تحولات خاورمیانه , امنیت منطقه